RSS



Dibungkus
Di toko bahan bangunan
Asep : Cik punten mésér paku sakilo
Pelayan : dibungkus?
Asep : Henteu, bade dituang di dieu (c euk Asep keuheul)
Pelayan : &^%*#$
(Mang Jamal)


Tatarucingan (1)
Aa : " Tukang naon nu teu katingali ?"
Oo : " Tukang bilik hayoh ! "
Aa : " Tukang bilik mah katingali kénéh ti hareup jeung ti tukang "
Oo : " Tukang naon atuh ? "
Aa : " Tukang teuing !!"

Tatarucingan (2)
Ii : " Saha jalma anu pang sadisna di lembur urang ? "
Uu : " Mang Sastra tukang jagal ".
Ii : " Éta mah kurang sadis ".
Uu : " Saha atuh ? "
Ii : " Aki Sarkawi deuleu. Unggal peuting nyeupan putuna ".
Uu : " Nya puguh, da aki Sarkawi mah tukang kuéh putu ! "
Abah Téa

Tatarucingan (3)
Nana : " Sayur naon lamun dipotong angger kénéh panjang ? "
Nono : " Nya kacang panjang atuh ! "
Nana : " Heueh, tara tisasari manéh pinter ".
Abah Téa

Tatarucingan (4)
Tati : " Naon cing, unggal dipotong kalahka ngajangkungan ? "
Tita : " Tangkal meureun. Unggal dipotong sirungan deui ".
Tati : " Lain. Calana panjang, coba potong handapna ".


Tatarucingan (5)
Ita : " Usaha naon nu nepi ka ayeuna tara aya nu maju ? "
Ati : " Usaha mencerdaskan bangsa meureun nya ? "
Ita : " Éta ogé bener, tapi nu pasti mah melak paré ".


Tatarucingan (6)

Ina : " Aya henteu hanjakal ti heula ? "
Ani : " Euweuh atuh. Saur ibu guru ogé sesal itu datang belakangan ".
Ina : " Ceuk kuring mah aya, contona lamun urang leumpang pauntuy-untuy siga urang
Baduy, nu panghareupna nincak taeun ucing. Lain hanjakal ti heula tah ?"


Tatarucingan (7)
Tita : " Kunaon nya pa Komar laki rabi tos puluhan taun teu acan kagungan putra baé ?".
Nunu : " Sigana mah alatan profesi pa Komar anu dokter gigi ".
Tita : " Naon nyah hubunganana jeung profesina ? "
Nunu : " Heueh ari dokter gigi mah goyang saeutik langsung di cabut ".
Tita : " Hah!!??&&%%@@## ", teu ngarti, maklum bujangan kénéh.


Tatarucingan (8)

Lulu : " Kunaon nya ibu ustadzah Erum henteu nganggo jilbab, padahal anjeunna pasti
terangeun yén jilbab téh paréntah Alloh nu aya dina Al Qur'an ? ".
Lala : " Ibu ustadzah Erum nganggo hukum parasmanan ".
Lulu : " Nu kumaha hukum parasmanan téh? "
Lala : " Enya, lamun urang keur parasmanan, nu kira-kira ngeunah dikeduk, nu teu
ngeunah diantep, lain kitu ? "


Tatarucingan (9)
Anas : " Ustadz Madsa'i sering khotbah ihwal sodaqoh. Tapi kunaonnya korét ? "
Anis : " Nu kitu kaasup golongan calo di terminal Baranangsiang ".
Anas : " Na kunaon kitu ?".
Anis : " Coba wéh tingali calo. Ka urang ngajakan ka Bandung, ari urang geus naék beus,
manéhna mah angger wéh ninggalkeun manéh di terminal ".


Tatarucingan (10)
Abu : " Si Adun loba duitna nya. Sigana unggal minggu sendalna genti nu alus".
Abi : " Lain loba duit, tapi ngamalkeun pituduh ajengan. Tinggalkeun nu goréng, cokot nu
alus. Tah pituduh éta di amalkeun si Adun di masjid alun-alun".
Abu : " Kutan kitu ? ".


Kapalang
Si Madhapi urang Soréang téa, ayeuna mah kacaritakeun geus digawé di pabrik MKM.
Manéhna kost di imah penduduk urang Madura kira-kira sapangududan ti pabrik.
Kabiasaan goréng si Madhapi nyaéta kaluar ti peuting, sakapeung mah balikna wanci hayam kongkorongok sakali.
Sakali mangsa si Madhapi balik peuting, gabrag-gebrug nécé kana tétécéan imah anu brasna kakamar manéhna nu persis luhureun kamar anu boga imah. Lung sapatu beusina (safety shoes pabrik) dialungkeun ka luhureun palupuh papan kamarna. Nya puguh nuboga imah kaganggu saréna. Isukna si Madhapi diusir, tapi buru-buru manéhna ménta ampun jeung janji moal gandéng deui.
Sabulan dua bulan mah janjina bener, ngan sakali mangsa balik ngalayab peuting manéhna ngalungkeun sapatu nu kénca.... brug ! mani tarik pisan alatan ngambek teu papanggih jeung kikindeuwanana néng Ésih urang Rawasari. Si Madhapi kaburu inget, terus sapatu nu katuhu diteundeun lalaunan ambéh teu ngagareuwahkeun nu boga imah. Aman ceu pikirna.
Isukna si Madhapi dicarékan laklak dasar.
"Kau sudah minta maaf, tapi berbuat salah yang sama. Kau lemparkan sepatu kau sebelah, aku tunggu yang sebelah lagi sampai pagi, sampai aku tidak bisa tidur lagi. Kali ini tidak aku maafkan. Keluar kau dari sini !"


Di Kantor Pulisi 1

Di kantor pulisi keur aya pamariksaan.
Pulisi : " Ku naon manéh maling munding ? "
Maling : " Abdi mah teu maling munding pa. Harita téh nuju abdi jalan-jalan
ngalangkungan haur konéng aya tambang nagolér dina taneuh, teras ku abdi di
pulung teras dicandak kabumi, ngan dina tungtung tambang aya munding, janten
wéh kacandak. Mundingna wéh anu nurustunjung pa ".
Pulisi : " Heueuh nukitu téh kaasup maling ngarana. Manéh téh geus boga sapuluh
munding lain di imah téh ?. Na sarakah atuh hayang nu batur. Lamun aing nimu
tai munding di jalan, manéh hayang dibéré sapotong ?".
Maling : " Ah alim pa".
Pulisi : " Tuh nya, bener ceuk aing gé, manéh mah sarakah. Kop keur manéh kabéh tai
munding téh ! Asup ka sel siah !".

Di Kantor Pulisi 2
Di kantor pulisi keur aya pamariksaan deui.
Pulisi : " Manéh anu maling huntu emas Bapa Cokro ? "
Maling : " Sumuhun pa, abdi".
Pulisi : " Pa Cokro téh katelah dukun sakti. Kunaon anjeuna teu ngaraos waktu manéh
nyokot waosna ? "
Maling : " Da pa Cokro na gé nuju nonton TV di tepas. Waos palsuna disimpen dina gelas
di dapur".


Matematika
Yuswa aki Sanusi tos langkung ti 70 warsih.
Dina hiji dinten anjeuna ngariungkeun para putra nu ngarumbara di nusantara.
Aki Sanusi : "Yeuh barudak. Maranéh geus nyaho yén nini téh geus lila pisan ninggalkeun urang".
Putrana : "Atuh 6 sasih mah teu acan lami atuh Bapa. Upami 6 warsih, nembé tos lami !"
Aki Sanusi : "Ah ceuk rarasaan aki mah asa geus lila pisan, asa geus 6 taunan".
Putrana : "Naon maksad aki téh ?"
Aki Sanusi : "Maksud aki, nyaéta hayang ménta bantuan maranéh mangnéangankeun gaganti nini".
Putrana : "Nu kumaha kinten-kintena aki ?".
Aki Sanusi : "Nya, nu umurna kira-kira 50 taunan, ambéh aki teu ngérakeun maranéh".
Putrana : "Teu aya atuh aki nu kitu mah".
Aki Sanusi : "Ari euweuh mah, nu 25 taunan atuh, tapi dua !"
Pala putra aki Sanusi, molohok teu ngarti kana matematika Aki Sanusi.


Hujan
Asmawi : " Beca ! Sabaraha ka jalan Pagarsih ?"
Tk béca : " Tilu rébu den ! "
Asmawi : " Na mahal-mahal teuing ?"
Tk béca : " Hujan den ! "
Asmawi : " Heueuh, numatak kana béca gé pédah hujan ! "


Lalajo
Deddy : "Pén, urang lalajo ju ! "
Pépén : "Ka mana ? "
Deddy : "Ka Alun-alun"
Pépén : "Manéh nu mayar karcisna nya ?"
Deddy : "Béréslah soal biaya mah ditanggung"
Pépén : "Naon judul pilemna ? "
Deddy : "Lain lalajo pilem si ! Lalajo tukang obat !"
Pépén : "Jig indit sorangan !!"

Exportir
Dikdik : "Bapa déwék mah ex pejuang deuleu !"
Daddy : "Bapa déwék mah exportir di bilangan Warung Panjang"
Dikdik : "Naon nyah nu di exportna ? Asana euweuh kantor export didinya mah".
Daddy : "Lain export barang. Ieu mah ex portir, alias urut kuli angkat barang !"

Indung
Aa : "O, kuring mah boga indung téh boro-boro méré dahar paké, ieu mah tara nanya-
nanya acan "
Oo : "Piraku aya indung kitu patut, indung téré gé osok nanya-nanya baé mah. Éta téh
indung manéh teges ?"
Aa : "Lain O. Indung suku !"


Potong Suku

Si Akim kamari ragrag tina tangkal peuteuy, suku katuhuna potong.
Si Akim : "Ah, padahal mah entong suku katuhu nu potong téh".
Si Atam : "Har ari Akim, sanajan suku nu kénca ogé nya ulah potong atuh"
Si Akim : "Ah katuhu ulah, kénca ulah. Ari kahayang kuring mah suku korsi nu potong téh".


Piguran
Sutradara : "Kanggo pilem perang kolosal ieu urang peryogi piguran kinten-kinten sarébu
urang"
Produser : "Kumaha atuh urang mayarna nya, bisa bangkrut perusahaan".
Produser : "Kumaha pa, upami urang nganggo pélor enyaan ?"


Garuda
Adun :"PT Garuda Indonesian Airways meunang panghargaan minangka pausahaan
penerbangan pangamana sadunya. Hébat nya !"
Asan :"Puguh wéh reueus. Naon nyah pertimbangan jurina ?"
Adun :"Pesawat Garuda mah moal aya nu masangan bom waktu, lantaran jadwalna sering
ngaco !"


Du'a
Ajengan : "Lamun urang rék dahar kudu maca naon ?"
Santri : "Bismillah...!"
Ajengan : "Sanggeus réngsé dahar kudu maca naon ?"
Santri : "Astagfurillah ....!"
Ajengan : "Na maranéh téh poho ? Kudu maca alhamdulillah..!"
Santri : "Tapi kamari mama ajengan maca astagfurillah di restoran ?"
Ajengan : "Oh..eh.., éta mah béda..., tagihanana mahal teuing.."


Di Pecinan

Karna : "Sabaraha harga CD nu ieu ?"
Karno : "Céng go "
Karna :Ah, mahal teuing. Go céng wéh nya ?"
Karno :"Punten, ari gocéng téh sabaraha ? Da abdi mah sanes akéw"
Karna :"Sarua kuring ogé lain akéw. Ari céng go téh sabaraha ?"

Istimewa
Ari : "Kasur jeung anggel téh bahana sarua tina kapuk lain. Tapi kunaon ari saré dina
kasur masih kénéh dianggelan ?"
Ara : "Biasa. Ari kapala mah sok hayang diistiméwakeun !"

Salah Ngahartikeun
Ki Ibro jeung si Ju'i keur uplek ngobrolkeun kaayaan ayeuna bari ngadéngékeun radio di pos ronda tukangeun masigit. Kabeneran harita téh keur nyiarkeun laporan langsung démo di istana nagara.
Démonstran : " Turunkan BBM !, turunkan BBM !"
Anu di démo : " Saudara jangan ikut campur urusan pribadi saya. (B)erat (B)adan saya
(sora awéwé) adalah urusan pribadi saya. Walau badan saya gemuk, tetapi bukan hak
saudara untuk menurunkannya !".
Ki Ibro : " Euh ari kitu mah sigana salah ngahartikeun. Paingan atuh harga BBM teu
turun-turun ! Sigana mah tersinggung si ibu téh."
Si Ju'i : (molohok teu ngarti)


Ngilu Salah
Mama Ajengan nuju ngawulang santri-santrina ihwal kaayaan ayeuna.
Mama Ajengan : " Kaayaan anu riweuh kieu téh alatan para pamimpin urang anu leuwih réa
mikirkeun partaina tinimbang rakyatna. Ku kituna ayeuna urang kudu
sering-sering ngadu'a anu alus ".
Santri : " Numutkeun pendapat abdi mah, Mama Ajengan ngiring saham kana
kaayaan anu riweuh kieu. Para pamimpin téh henteu diazab ku Alloh ".
Mama Ajengan : " Naha manéh nyalahkeun mama ?"
Santri : " Cobi wéh perhatoskeun du'a mama, ......ampunilah dosa-dosa para
pemimpin kami ........, janten wéh unggal badé di azab ku Alloh,
para pamimpin urang kénging ampunan, kumargi di du'akeun baé ku
mama".
Mama Ajengan : " Ari kitu mah tandana du'a mama téh makbul nya ? Urang ganti atuh
redaksi du'ana nya !".


Moal deui-deui

Aya dua sobat langgana ngopi diji warung, tapi abongkena dedeg pangadegna pikagigiseun, duanana sok rea pisan tingkahna ngaheureuyan budak anu sok ngalayanan di dinya. kopi tea dibahekeun, uyah jeung gula dipatukurkeun wadahna, barang dahar ambalayah kana meja nepi kataplakna kotor, jeung sajabana, tapi budak nungalayannana teh teuing ku sabar, mangkaning sakapeung mah sok dicarekan teu pupuguh. nu boga warung oge henteu bisa kukumaha anakna dikitukeun teh, da heunteu untupan nenjo dedeg pangadegna nu dua eta, ari mayar mah duanana oge sok bener deuih.
Sabada sawatara bulan kikituan, salah saorang diantara nu dua teh nyarita kabaturna " Asa teu puguh mangbulan-bulan urang ngaheureukeun eta budak, mejeuhna ayeuna mah dieureunan nya. karunya."
Tembal baturna, " Enya karunya. hadena urang persen sing gede, itung-itung pameulina, nya."
Barang nu duaan tea datang deui ka eta warung samemeh pesen nanaon, nu saurang nyarita ka budak nu sok ngalayanan tea "Jang hampura, nya. Akang duaan sok ngaheureuyan, ayeunah moal deui-deui. malah yeuh duit persen, tarima.
Walon eta budak sabada narima duit,"Sami-sami. Abdi oge engke mah upami ngaladangan kopi moal diciduhan heula ........"


Péci Mawa Rejeki
Sardun : " Hébring yeuh péci kuring mah, mawa rezeki".
Sarkim : " Kumaha nyah caritana ?"
Sardun : Yeuh, basa kuring ka dayeuh, kuring rék asup ka toko, péci na ku kuring
diteundeun di luar. Na éta mah waktu kuring kaluar ti toko, péci kuring geus
pinuh "
Sarkim :" Sabaraha rébu nyah ?".
Sardun : Lain sabaraha rébu, ieu mah pinuh sotéh ku laleur !"

Sisindiran
Si Unang keur ngobrol jeung pamajikana ngenaan minantu-minantuna nu karorét. Keur kitu jol minantuna di golodog imah.
Minantu 1 : " Assalamu'alaikum".
Mitoha : " 'Alaikumusalam "., témbal pamajikan si Unang, tapi si Unang na mah kalah
ka asup ka kamar.
Minantu 1 : " Abdi teu nyandak nanaon, léngoh pisan, da gurung gusuh"
Mitoha : " Nya geus, teu nanaon ".
Si Unang : " Dasar pelit ", si Unang gegelendeng di kamarna.
Minantu 2 : "Assalamu'alaikum".
Mitoha : "'Alaikumusalam "., témbal pamajikan si Unang, tapi si Unang na mah kalah
tetep cicing baé di kamarna.
Minantu 2 : " Ieu abdi mawa iwung jeung nangka, mawa beunyeur tapianeun...."
Si Unang curinghak ceulina ngadéngé omongan minantuna nu kadua, nu seniman. Tuluy buru-buru kaluar kamar mani tibuburanjat ngabagéakeun minantuna nu kadua.
Si Unang : "'Alaikumusalam, aéh aya ujang. Kadieu asup. Mana babawaanana ? "
Minantu 2 : " Da abdi mah teu nyandak nanaon "
Si Unang : " Ari bieu cenah ..."
Minantu 2 : " Da Abah anu nempas sisindiran abdi. Lengkepna mah kieu ....mawa iwung
jeung nangka, mawa beunyeur tapianeun. Mawa irung jeung mata, mawa
beuteung eusianeun !"
Si Unang : " Dasar kabéh parelit ", sup deui wéh ka kamarna.


Di Terminal
Calo : " Garut ! Garut ! Rék ka Garut jang ? Aya jok kosong hiji deui ! "
Budak : " Arék ".
Calo : " Sok atuh ambéh téréh mangkat".
Budak : " Ah ulah ayeuna, engké wéh ari peré sakola !"


Géér
Oo : " A, manéh ku badag-badag teuing nya "
Aa : " Puguh wéh atuh da body fitness terus ! Manéh gé kuat katingalina mah".
Oo : " Lain awak manéh nu badag, tapi jarawat manéh !"
Aa : " Ah manéh mah, abong-abong baby face, sigana lamun digincuan jadi geulis".
Oo : " Ari kuring katingalina kuat kitu ?"
Aa : " Heueuh lain kuat tanagana, tapi kuat kaéra !"

Matematika
Di désa Ciburayut keur aya sensus penduduk.
Petugas : " Di rorompok ieu aya saha baé ?"
Nyi Icih : " Randa dua, anak dua, indung wéh dua jang ".
Petugas : " Atuh janten genep nya".
Nyi Icih : " Nya henteu atuh jang. Kabéhna jadi aya tilu"
Petugas : " Kumaha ari Ibu ?"
Nyi Icih : " Gera wéh itung. Randa dua, nya éta sim kuring jeung anak kuring si Romlah.
Anak dua, nya éta anak kuring jeung incu kuring si Déni. Atuh indung aya dua,
nya éta sim kuring jeung anak kuring si Romlah".
Petugas : " Ari kitu mah, atuh suku ucing aya 8 "
Nyi Icih : " Dalapan kumaha ari ujang, nya opat atuh ".
Petugas : " Cobi wéh étang. Nu hareup dua,nu tukang dua,nu katuhu dua, nu kénca dua ".
Nyi Icih : " Heueuh nya, urang téh sarua bodona atawa sarua pinterna ?.


Palajaran Basa Arab

Dikdik : " biisul bi minal tuurin waswaatun hupir "
Imam : " Naon hartosna mama ? "
Dikdik : " bisul dina tuur lamun disuat ripuh ! "


Parawan
Deni : " Pén, milih mana parawan ayeuna jeung parawan baheula ? "
Pépén : " Kuring mah milih parawan baheula, lantaran pasti aslina "
Deni : Oh ari kitu mah pék kawin nini kuring ku manéh ! "


Tarif
Fitha : " Ka Pagarsih sabaraha mang ? "
Tk béca : " Pasihan wéh sarébu néng ".
Fitha : " Na mahal-mahal teuing, da Pagarsih mah deukeut lain ? "
Tk béca : " Sumuhun caket. Da upami tebih mah moal kersa sarébu ".


Kaca
Hiji jalma (pengunjung) asup ka studio hiji pelukis abstrak. Pok manéhna nanya, “Ieu téh karya anu pangénggalna?”
“Sanés, éta mah kaca, kamari peupeus ku pun anak” walon pribumi.

Sarebu
Ujo : Bro, duit sabaraha anu katirisan ?
Ibro : Naha aya duit nu katirisan pan emang duit mah euweuh nu make baju lain ?
ujo : enya cik tebak duit sabaraha ?
Ibro : teuing ah teu nyaho
Ujo : duit sarebu
Ibro : Naha kitu ?
Ujo : enya ari Sarebu ligir mah pasti katirisan komo deui make AC mah
Ibro : nurustunjung


Ngaran
Ujo : ngaran naon anu pang lega na
Ibro : Iim
Ujo : lain Iim mah saeutik ngan 11 meter
Ibro : naon atuh
Ujo : Ioh atuh pang lega na mah 10 Hektar
Ibro : ari maneh meunang maksa pisan !

Sulastri & Kamerdikaan
Aya urang wétan kakara bisa basa Sunda, nyarita bari hariweusweus :
" Ngabdi téh lapar pisan, dugiken ka sulastri (maksudna salastri). Lajeng baé dahar maké sayur tarajé (maksudna iwung) jeng daun poyom (maksudna daun sampeu), séépna telu piring, dugi ka kamerdikaan (maksudna kamerekaan) !".


Rada Torék
Aya 2 jelema nu rada torék, pasalingsingan. Der jelema torék 1 nanya.
Torék 1 : "Rék ka pasar Din?"
Torék 2 : "Henteu Céng, rék ka pasar uing mah."
Torék 1 : " Oh, sugan rék ka pasar"


Sarua Buta Hurupna
Hansip : " Mana KTP ?!"
Si Ibro : " Ieu pa".
Hansip : " Saha ngaran manéh ? "
Si Ibro : " Pan aya dina KTP pa ".
Hansip : " Heueuh kuring mah hayang ngakurkeun jeung jawaban manéh !".


Obat Kumis
Tukang obat : " Obat kumis ! Obat mujarab kanggo nu hoyong kumisan ! "
Budak sakola : " Bapa téh tukang obat kumis, gening teu kumisan ? "
Tukang obat : " His ulah céréwéd ! . Tuh tukang endog gé henteu endogan ! "


Aki-aki Pinter
Ujang : " Nuju milarian naon ki ? "
Aki : " Nyéta jang, aki téh keur néangan bako "
Ujang : " Na tadi ragragna di mana ? "
Aki : " Di jero imah ari muragna mah "
Ujang : " Kunaon atuh aki téh milariana di luar ? "
Aki : " Puguh di jero mah poék jang ! "


Nulungan
Pa Sarwi : " Bapa anu nulungan pun anak anu kacilakaan téh ? "
Pa Dasman : " Muhun. Ah tos kawajiban urang nulungan anu cilaka sanés ? "
Pa Sarwi : " Muhun. Tapi dina pésak pun anak téh aya artos lima rébu. Kamana nya ? "


TTS
Aa : " Presiden Amérika nu ka opat saha ? "
Oo : " Sabaraha kolom ? "
Aa : Sapuluh kolom, dimimitian ku aksara J "
Oo : " Tulis wéh John Lenon ! "
Aa : " Ah embung, salah pasti ! "
Oo : " Kajeun teuing salah gé, da moal dihukum ! "


Curiga
Zaman baheula ceuk dongéng, sasatoan bisa ngarobrol ilaharna manusa.
Hiji poé di situ aya gajah keur ngeueum, di sisi situ aya sireum keur kuralang-kuriling siga aya nu keur ditéangan.
Gajah : " Keur naon manéh téh Reum, siga nu bingung katingalina téh ? "
Sireum : " Heueh Jah kuring téh keur bingung. Cikan hanjat sakeudeung "
Gajah : " Embung ah, sakieu keur ngeunah téh, ngaganggu baé ".
Sireum : " Sakeudeung wéh da bageur ".
Gajah hanjat bari teu ngarti kahayang sireum.
Sireum : " Geus Jah, pék ngeueum deui. Tadina sugan téh calana renang kuring dipaké
ku manéh ! " .


Es Jus
Iin : " Hébring nya si Iceu. Ayeuna mah geus boga restoran di unggal kota ".
Lia : " Ceuk saha kitu ? "
Iin : " Tuh wéh tingali, ampir di unggal réstoran gedé aya tulisan ICE JUICE ".
Lia : " Na da ngarana mah Iceu Manurung ? Diganti kitu nya ? "


Aki Jahat
Aki-aki : " Hiap kadieu cu, amengan sareng Aki ! "
Incuna : " Alim ah, Aki mah jahat ! "
Aki-aki : " Jahat kumaha ari ucu ? "
Incuna : " Kamari gé acuk Abah bolong, saurna ku cai Aki ! "


Saruana
Dikdik : " Cik, ménta rokona Dan ! "
Dadan : " Daék Jarum ? "
Dikdik : " Kajeun lah Jarum gé ! "
Dadan : " Daék sabatang ? "
Dikdik : " Enya lah tibatan haseum ! "
Dadan : " Daék meuli sorangan ku duit manéh ? "
Dikdik : " Mun titatadi, teu boga kituh ! Dasar siah...! "

Salah Harti
Si Alimih urang Betawi keur ngabantuan si Yusuf urang Sukabumi nu keur ngajeroan sumur mang Dadang di Cilandak. Si Alimih diluhur, si Yusuf dijero sumur.
Alimih : " Sup, udéh beduk tuh, apé lo kaga Jum'atan ? "
Yusuf : " Éh heueh, sok atuh turunkeun tarajéna, kuring rék hanjat !"
Alimih : " Apé ? Gué kagak denger, ntu sih ojék berisik banget !"
Yusuf : " Tarajé ! "
Alimih : " Oh ya udéh kalo lo maonya gitu ".
Koloyong si Alimih ninggalkeun si Yusuf di jero sumur anu geus aya caian deui.
Kumaha kaayaan si Yusuf sanggeus si Alimih datang ti masigit bada Jum'at ?.
Mangga taroskeun wéh ka jinisna !

Lebar
Hiji peuting si Mulyana keur saré lelenyepan di kamar imahna. Di dapur kadéngé aya nu nagorombrang.
Mulyana : " Saha éta, ucing atawa jelema ? "
Maling : " Aing maling, kaluar manéh ari wani mah ! "
Mulyana : " Oh jelema, sugan téh ucing, éta lebar bisi maok hulu peda luhureun hawu ! "


50
Dibalikeun
Hiji mangsa Mang Yogi nganjang ka imah Mang Naddy. Kabeneran di imah Mang Naddy keur euweuh pisan kadaharan, tapi rada teu ngeunah ari teu nawaran dahar ka Mang Yogi da waktuna dahar harita téh.
Tungtungna Mang Naddy basa-basi nawaran dahar ka Mang Yogi, susuganan wéh Mang Yogi nolak, tawar gatra lah meureun ceuk paribasana mah.
Mang Naddy : " Mang Yogi, hayu urang tuang heula, kaleresan aya peda "
Mang Yogi : " Wah kabeneran ti isuk encan kaasupan sangu pisan"
Basa pamajikan Mang Naddy rék nyadiakeun sangu katut peda nu ngan hiji-hijina tina lomari, anakna Mang Naddy ngarenghik lantaran peda téh hancenganana.
Indungna : " Moal di séépkeun sadayana kutamu jang. Paling-paling ogé sabeulah "
Jep anakna Mang Naddy répéh sanggeus diomongan kitu ku indungna.
Anakna Mang Naddy ngintip Mang Yogi nu dahar mani ponyo tina liang leutik dina bilik.
Anakna : " Maaaaa.....! Lauk ujang dibalikeun.......! ", gaur ceurik mani tarik.


51
Dukun Hébat
Di Amérika aya dukun urang Indian anu katelah hébat dina ngaramal cuaca.
Aya wartawan ti majalah Time anu panasaran, terus ngadatangan si dukun rék wawancara.
Wartawan : " Ramalan anjeun ngeunaan cuaca jarang salahna.Kumaha prak-prakanana ?
Dukun : " Kuring kakara bisa ngaramal lamun jam geus leuwih ti jam salapan "
Wartawan : " Naha kitu ? "
Dukun : " Lantaran berita radio ngeunaan ramalan kakara disiarkeun jam dalapan "
Wartawan : " Jadi .... ? "


52
Dasar Budak
Di dapur, pamajikan mang Adhi Jatnika keur sibuk ngagugulung botol.
Indung : " Jang gera kadieu sakedap ! "
Anak : " Aya naon ma ? "
Indung : " Ieu pangaluarkeun tutup botol anu nyeplos ka lebet botol, da kasép "
Anak : " Mangga ma, gampil atuh éta mah "
Botol di cokot ku budak mang Adhi. Teu kungsi lila kurunyung budak téh datang deui.
Anak : " Ieu ma tutup botol téh ! "
Indung : " Pinter anak ema. Ari botolna mana jang ? "
Anak : " Dipiceun ka carangka runtah da tos janten beling ayeuna mah ma "
Indung : " ???? "


53
Bolot
Pa ketua RW ngempelkeun para ketua RT di bumina.
Pa ketua RW : " Bapa-bapa ketua RT 1 dugi ka RT 8 sadayana. Énjing di pendopo
kalurahan badé aya penjelasan di petugas Pertamina ngeunaan minyak
tanah. Umumkeun ka unggal kapala kaluwarga di RT masing-masing "
Ketua RT : " Mangga bapa ketua RW "
Isukna di pendopo kalurahan geus kumpul para kapala kaluwarga nu rék ngadéngékeun penjelasan soal minyak. Tapi kunaon ti RT 8 marawa kaléng minyak pagedé-gedé ?
Pa ketua RW : " Kunaon bapa-bapa nyarandak kaléng minyak pa ageung-ageung ? "
Warga RT 8 : " Saur bapa ketua RT 8, di dieu badé aya pembagian minyak haratis "
Pa ketua RW : " Tah kieu ari aralim nyumponan uleman pamilihan ketua RT téh. Janten wéh
anu bolot nu kapilih janten ketua RT aranjeun ! ".

54
Péngkor
Di salah sahiji kota aya hiji tempat anu ngarana Péngkor.
Kacaritakeun aya tukang béca anyar anu can pati nyaho ngaran-ngaran tempat di kota éta.
Muladi : " Mang tilu rébu nya nepi ka Péngkor ! "
Tk Béca : " Bapa ulah ngahina ka kuring, abong ka pantar tukang béca ! "
Muladi : " ???? "


55
Korét
Wan Abud urang Kaum katelah korét. Hiji mangsa kapaksa kudu nganteur ulin anak lanceukna ti Madinah nu keur nganjang ka imah kolotna Wan Abud, nu hayangeun tumpak béca lantaran di Madinah cenah mah euweuh béca.
Wan Abud : " Mang sabaraha ka Alun-alun ? "
Tk Béca : " Pasihan wéh lima rébu pa "
Wan Abud : " Sakitu téh pan duaan lain ?. Ari kuring wungkul sabaraha ?"
Tk Béca : " Sami baé pa "
Wan Abud : " Ari budak ieu wungkul ? "
Tk Béca : " Ah, murangkalih mah haratis pa ".
Wan Abud : " Ari kitu mah, budak wéh anu tumpak ka alun-alun. Kuring mah rék leumpang
wéh, ké nyusul ".
Tk Béca : " Sugan garélo jelema di kota ieu téh nya !? "


56
Reuni
Hiji mangsa Ibu Enung ngondang babaturanana nu geus heubeul tara papanggih,
reuni lah meureun ti ditu na mah. Reuni na di sport hall Kelapa Gading
nu sisi kolam renang téa, sigana mah embung éléh ku para Manager KTB.
Kabéh geus ngumpul, teu kungsi lila jol ibu Fitha nu elat lantaran mobilna mogok.
Kacaritakeun breng wéh ngadarongéng pangalaman saurang-saurang.
Ibu Enung: " Sok dimimitian ku Ibu Fitha. Ibu Fitha téh tos ti Jerman sanés ?,
ari basa Jerman na mobil mogok naon ? "
Ibu Fitha : " Haben nagen "
Ibu Enung: " Oh éta mah sarua wé jeung mugen power !. Ari Ibu Iin nu ti India,
basa India na jelema korét naon ? "
Ibu Iin : " Mérégé hésé "
Ibu Enung: " Euleuh siga sinétron Bolly Wood nya. Ibu Lia nu ti China,
lamun nyuguhan tamu basa China na naon ? "
Ibu Lia : " Nyi cian téh "
Ibu Enung: " Oh siga dina film kung fu, gening aya adegan maling nu ditangkep
ku pulisi, ceuk si pulisi téh cenah ...shiang shiang ma ling shéng,
awas tang lie chien wo ! "
Ibu Mia : " Héy pa Hasman tong molotot baé ka kolam renang ! Pa Hasnam nu
ngumbara di Arab, naon basa Arabna mojang hanjat ti kolam renang ? "
Pa Hasman : " Oh.... naon nya, oh... wa'as ku munuu na "
Heuheuy deuh, aya ku hébat pangalaman ngumbara téh nya !


57
Basa Jakarta
Ieu mah riwayat mang Déni baheula, keun baé lah di uar-uar gé da kitu ayana.
Kacaritakeun harita téh mang Déni kakara pisan ka Jakarta, jadi maklum lah basa Jakarta na can lancar pisan.
Kakara gé turun tina beus di Kampung Rambutan harita téh, aya copét keur diudag-udag ku masyarakat. Si copét lumpat persis dihareupeunana.
Mang Déni : " Wah sayah takut sekali, saya kagét setelah beristirahat "
(maksudna kagét setelah beristirahat, nyaéta reuwas kareureuhnakeun !)
Masyarakat : " Lu temenya ntu copét yah ?! "
Mang Déni : " Éit jangan gituh ! Saya kan tidak memépés tidak membakar,
kenapa dituduh ? "
( maksudna tidak memépés tidak membakar, nyaéta teu mais teu meuleum = paribasa Sunda nu hartina teu ngalakukeun nanaon pisan)
Masyarakat ngepung rék ngagelutan mang Déni.
Mang Déni : " Éit, émangnya gué berani, begini juga gué jago penca. Sok lah silakan
maju semua, saya mah cukup bersatu saja"
( maksudna cukup bersatu, nyaéta cukup sorangan baé )


58
Ex Karyawan KTB
Bapa Maskur : " Héy jang kadieu ! "
Tukang suuk : " Mangga pa badé ngagaleuh suuk ? ", bari hariweusweus.
Bapa Maskur : " Lain jang. Arék nanya wungkul. Ari manéh jadi tukang suuk geus
sabaraha taun ? "
Tukang suuk rada kesel, jauh-jauh lulumpatan, sugan téh suukna rék dibeulian.
Tukang suuk : " Kinten-kinten opat taunan pa, ari kitu aya naon ? "
Bapa Maskur : " Lain jang. Ari geus opat taun mah kuduna manéh téh geus
boga kebon suuk opat hektar ! Héh.. héh...héh...."
Tukang suuk : " Dupi bapa damelna di mana ? "
Bapa Maskur : " Kuring mah pansiunan KTB, pausahaan nu nyieunan mobil "
Tukang suuk : " Dupi bapa tos sabaraha taun didamel di KTB na ?"
Bapa Maskur : " Aya kana dua puluh taunan mah jang ", reueus.
Tukang suuk : " Oh atuh bapa téh tos gaduh mobil dua puluh nya ? ", bari ngaléos.

59
Hampas Kadu
Titin katelah beuki dahar, utamana kana kadu. Sabaraha baé hargana pasti dibeuli, sakumaha baé réana moal disésakeun.
Keur peré tutup taun kamari Titin balik ka lemburna, kabeneran keur usum kadu. Atuh hayang meuntas manggih cukang ceuk paribasana mah.
Ku réa-réana dahar kadu, tungtungna nyeri beuteung. Berebet lumpat ka walungan da di lemburna mah euweuh WC.
Tapi dasar beuki kadu, keur miceun gé angger kénéh wé bari ngadahar kadu. Hieng.. aya laleur muter luhureun sirahna, treup euntreup dina kadu nu keur dilamotan.
“ Jadil siah ! Kadu aing ngan kari sasiki dipikahayang ku laleur “, Titin ngambek, tapi tuluy nyéréngéh sorangan siga nu meunang akal.
“ Ah, boga akal aing “, ragamang leungeuna kana bujur, coél curukna nu kénca nyolék taeuna, kaciri kabawa saeutik dina tungtung curukna rada konéng.
Si laleur ayeuna mah pindah, ber hiber terus euntreup dina tungtung curukna, lain dina kaduna.
“ Hag siah ! Éta bagian manéh mah lain kadu ! “, reueus ku akalna anu jétu.
Sanggeus réngsé huazat besharna, terus cécéwok. Ngan sigana mah bakat ku tiris, karasana geus nepi kana cai walungan, ari pék encan, atuh heueuh talapak leungeuna pinuk ku hampas kadu ! Titin reuwas, panasaran diangseuan, ah bener can tepi kana cai, ku gerak reflex leungeuna diképrétkeun maksudna ambéh hampas kadu na mencleng, tapi ari beletak téh leungeuna kana batu walungan mani tarik pisan.....
“ Aduh.....nyeliiii “, ngagoak ceurik bari gerakan reflex deui baé ngan lamoooot wéh ramo-ramo leungeuna anu pinuh ku hampas kadu téh di lamot ! Anyiiiirrr !


60
Tinggaleun
Kacaritakeun Wan Abud ulin jeung pamajikanana ka imah lanceukna di Madinah, pédah wé diongkosan ku lanceukna, da ari ngongkos sorangan mah pimanaeun, keur mah euweuh, katurug-turug korét.
Kulantaran di Indonesia euweuh onta, maranéhanana hayang ngajaran tumpak onta.
Mimitina mah si onta téh nurut, tapi lila-lila ngadat, mugen indit.
Wan Abud inget cacaritaan yén aya palakiahna sangkan onta bisa maju deui.
Wan Abud turun tina onta, pamajikanana tetep diluhureun tonggong onta.
Kusiwel Wan Abud ngaluarkeun balsem tina sakuna, terus dibalurkeun kana endog onta.
Bener wéh gening, teu kungsi lila si onta ngagurubug terus lumpat mani tarik pisan mamawa pamajikan Wan Abud.
Wan Abud bingung tinggaleun, mana jauh kamana-mana di tengah lautan keusik.
Hing wéh ceurik sorangan, tapi teu pati lila.
Kabeneran balsemna nyésa, terus dibalurkrun kana endog Wan Abud,
Bener matih.... Wan Abud bisa lumpat tarik pisan ngaleuwihan onta, nyusul pamajikanana.


61
Salah Térong ?
Si Iyem téh urang wétan anu ngumbara di Subang jadi pembantu di imah randa nu hirup sorangan. Si randa can kolot-kolot teuing, ngan ganjen pisan. Si Iyem sumawona, ngora kénéh, ganjen, jeung cenah mah sok ngasupkeun lalaki ka kamarna lamun si randa geus saré.
Hiji isuk si randa ka dokter lantaran si randa ngarasa aya nu anéh dina cikiihna anu rada beureum.
Dokter : “ Mungkin ada perdarahan dalam saluran kencing nyonya, jadi periksa di lab “
Nepi ka imah, si randa langsung ka cai, kaluar deui nyalukan si Iyem.
Randa : “ Yem , bawa botol ieu ka laboratorium. Kadé ulah peupeus atawa bahé ! “
Si Iyem mawa botol nu eusina cikiih randa téa ka laboratorium.
Iyem : “ Teu kira-kira si nyonyah, mariksakeun cikiih mani sabotol sirop “.
Si Iyem gegelendeng sapaparat jalan bari leumpang. Kulantaran kurang ati-ati si Iyem titajong. Bru labuh, botolna peupeus ! Si Iyem sieuneun kacida. Mikir néangan akal, da ari terus terang ka si randa mah teu wani, pasti dicarékanana. Si Iyem tungtungna manggih akal, terus meuli botol kosong urut bir di warung. Ngilu ka cai nu boga warung, si botol dieusian cikiihna.
Isukna Si Iyem dititah néang hasil lab ku si randa. Teu kungsi lila geus balik deui mawa hasilna.
Iyem : “ Ieu hasil pamariksaan laboratoriumna nyonyah “.
Randa : “ Cik kadieukeun, kuring hayang nyaho hasilna “.
Teuing kumaha hasilna mah da teu ngilu maca, ngan katingali beungeut si nyonya jadi semu beureum. Terus gurung gusuh ka kamar, kaluar deui mawa térong panjang, terus ka dapur. Jedak-jedak si térong téh dicacag di luhureun talenan kai bari kukulutus :
“ Gara-gara manéh yeuh, aing geus kolot kieu jadi reuneuh... ! Sia téh pilakadar térong, naha
atuh bisa ngéléhkeun urut salaki aing ? ! “
Si Iyem molohok ngembang kadu teu ngarti !

62
Gambar Cakcak
Silobahutang téh urang Batak asli nu digawé di salah sahiji pabrik mobil. Silobahutang rada bangor, sigana mah alatan sering kaluar kota tugas ti kantorna.
Hiji waktu Silobahutang ditugaskeun ka Australia. Kulantaran manéhna jelema bangor, ka pamajikanana ogé jadi curiga baé.
Silobahutang : “ Selama aku tugas, kau jangan main sérong ya ! “
Silobahutang boga akal, manéhna ngagambar cakcak persis dihandapeun bujal pamajikanana, ceuk pikirna gambar cakcak ieu bisa ngajaga si legok hangseur karesepna, lamun pamajikanana sérong jeung lalaki séjén pasti kudu mandi junub, tah pasti gambar cakcakna leungit.
Pamajikanana nyahoeun yén Silobahutang sok jajan ari tugas luar kota, jadi manéhna ngalayanan kikindeuwanana sabot Silobahutang tugas luar kota. Tapi poho kalahka mandi, jadi wéh gambar cakcakna leungit. Buru-buru manéhna ménta kikindeuwanana ngagambar cakcak di tempat nu asal, ngan pohoeun kamana ngalieukna hulu cakcak gambar salakina.
Kacaritakeun Silobahutang geus tugas sabulan. Balik ti Australia langsung mariksa gambar cakcakna.
Silobahutang : “ Hey, mengapa pula cicak ini menéngok ké atas, padahal aku gambar déngan posisi menéngok ké bawah. Kau sérong yah ? !”
Pamajikanana : “ Héy, sudah sébulan aku tak mandi. Mungkin cicaknya tidak tahan baunya ! “
Silobahutang : “ Oh, bégitu yah ?!”, kaharti ceuk pikirna.


63
Mama Ajengan Jeung Mang Iid
Kacaritakeun Mama Ajengan jeung Mang Miid, supir beus wafat dina waktu anu bareng. Di panto Sawarga Mama Ajengan jeung Mang Miid teh diabsen ku malaekat nu ngajaga panto gerbang Sawarga.
"Aran!?"
"Pun Miid kaulanun"
"Pacabakan?"
"Supir beus, ti aalit dugi ka gede abdi mah teu tebih tina mobil, ngawitan jadi kenek teras jadi supir"
"Tempat maneh di Kamar 12, tah ieu koncina!", ceuk malaikat teh bari ngasongkeun konci, terus nanya ka Mama Ajengan.
"Pacabakan?"
"Dakwah, tukang mamatahan supaya jalma salaladar emut kanu Maha Kawasa"
"Oh ..... ieu anjeun mah di kamar 222", Ceuk malaikat bari mere konci kamar nomer 222.
Mama Ajengan ngagiridig nuju ka kamar manehna, rada jauh jeung ngaliwat ka kamar 12, tempat Mang Miid ditempatkeun. Manehna nyimpang heula, tempa-tempo ka kamar Mang Miid. Uluh mani mewah: Tempat sarena alus pisan euweuh nu nandingan didunya mah, ubinna mani ngagenclang. Ah ... pokona mah kamarna mewah alahbatan kamar hotel bentang lima.
"Wah komo aing mah", gerentes hate Mama Ajengan. Manehna gagancangan ngajugjug kamar manehna. Tapi kacida hanjeluna, barang ningali kamar manéhna mah ukur siga kamar losmen. Ranjangna tina kai, kasurna ipis, ubinna ge rada kuleuheu. Mama Ajengan protes ka Malaikat nu nempatkeun, naha supir beus ditempatkeun di kamar anu mewah, ari manehna ukur kamar sederhana. Ari ceuk Malaikat teh:
"Anjeun tukang Dakwah, tukang mamatahan ka balarea, tepi ka balaréa arunggut-unggutan, tuntungna ngalenggut narundutan, paroho kana ngadaro'a. Ari Mang Miid sabalikna, manehna supir beus, tukang ngebut tarik pisan, tepi ka panumpangna kabeh ngadaroa araringet kanu Maha Kawasa!"

64
Steven Cungahgore
Teu beda jeung bang Toyib, geus tilu kali lebaran Steven Cungahgore teu mulang mulang kalemburna, di Bojong kenyot. Cenah, lain teu hayang nurutan jiga batur anu mulang saban lebaran atawa saban bulan, kalan kalan aya nu saban minggu sagala, ngan manehna geus wakca mun can sukses moal waka balik.
Urang Bojongkenyot mah geus paraham lamun balik ti panyabaan geus mawa mobil weuteuh atawa ngiringkeun pamajikan satilu tilu, geus dianggap jalma sukses. Biasana waktu lebaran nembongkeun kasuksesanana teh. Balukarna sapoe ka lebaran di Bojongkenyot jadi heurin ku kandaraan, sapaparat jalan diunggal buruan pinuh ku mobil weuteuh, malahan gigireun paranje ge beak kuparkir. Kitu deui jadi heurin ku nu barahenol,unggal waktu aya we nu balawiri, meureun nu eta ge daratang tikota bawa urang Bojongkenyot anu geus sukses.
Geus cunduk kana waktuna lebaran taun ieu Steven Cungahgore nohonan jangjina, balik kalembur kalayan ngaringkid honda jazz kelir beureum moronyoy pikabitaeun. Beja nu sumebar, cenah Steven Cungahgore kiwari geus jadi jalma sukses alatan jadi kolektor dompet antik, padahal nu saenyana dompet nu sakitu ngaleunyana lain hasil tina usaha nu sawajarna, tapi hasil tina 3C, Cupat Copet Capit, kitu deui mobil nu dibawana ngan ukur mobil rentalan. Pamikirna daripada kapahung saumur umur teu bisa balik dipangumbaraan, leuwih hade gudar gedor,najan tekor tapi sohor. Panampilanana ge beda pisan jeung Steven Cungahgore tilu taun katukang basa manehna nek indit kakota, ayeuna mah awakna ge pinuh kutato kayaning gambar keuyeup, kalajengking, hurang, sendal capit jeung gegep, diluyukeun jeung hobina, cupat capit.
Harita pas poe lebaran pisan, sabada sungkem jeung indung bapana Steven Cungahgore gura giru indit ka kuburan akina nek nadran sakalian nek komplen lantaran baheula akina kungsi mere jangjawokan pikeun mikat wanoja, ngan pas dipraktekeun ka saurang wanoja manan kapincut kalahka nyiduhan. Tilu jam lima belas menit Steven Cungahgore ngalelengkur diluhureun pajaratan akina, ngirim doa nepikeun ka luut leet kesang, nincak ka doa panutup, ngadadak pundukna aya nu noel. "Lain ieu kuburan aki maneh mah atuh, tuh nu itu!" Ceuk mang Jhoni Kober anu sapopoena purah ngagali kubur, mere nyaho. "Maenya mang, atuh lapur ngadeluk ngadoa meunang tilu jam teh kudu diulang timimiti deui, da salah sasaran!" Tembal Steven Cungahgore bari muru kuburan anu dituduhkeun ku mang Jhoni Kober, gog cingogo. "Copy pastekeun we euy doana tinu tadi meh teu cape!"Jhoni Kober mere ideu. "Aeh enyanya, ideu bagus tuh!" Tembal Steven Cungahgore serengeh.
Lir selebritis, sorena Steven Cungahgore ngayakeun open house, pangeusi lembur tumplek daratang, kaasup para wanoja anu ngadadak sing darilak hayang dipikaasih ku manehna. Wanoja nu baheula nyiduhan ge katingali aya "Dulu boleh bertingkah, tapi sekarang sudah waktunya bertekuk lutut!" Gerentes Steven Cungahgore bari neuteup anteb.
Lebaran poe kadua Steven Cungahgore ngabedahkeun balong akina. Sapopoe ngeueum dina cai tur paguley jeung leutak, pas hanjat tato gegep jeung sendal capitna luntur, anehna tato keuyeup, hurang jeung kalajengking mah teu luntur, ngan robah jadi gambar geleng dage.
Sanggeus lima poe dilembur, poe kagenepna Steven Cungahgore balik deui pangumbaraanana, pas nepi, teu langsung kapondokna tapi langsung ka terminal, maksudna nek menta dihampura sugan we cenah panggih jeung jalma jalma anu kungsi dicopet ku manehna baheula. Hayang alih propesi Steven Cungahgore teh, ngan nek investasi di pasar modal kaburu krisis global, nek jualan,cenah ceuk ahli weweton teu cocog, nek jadi kuroptor naon nu dikorupsina, nya kapaksa ngagugulung deui propesi heubeul, sakalian nyalurkeun hobina nyaeta 3C, Cupat Copet Capit. Hasilna cenah jeung modal kawin, meh unggal poe bisa 3C oge, Culak Colok Celengok! Beu!
*****syam ridwan*****

65
Dongéng Si Jay
“Jay !"
"Tos timana?"
"Saha ?"
"Nya maneh atuh ih !"
"Owh, uing ?"
"Enya.."
"Ti lembur.."
"Paingan diteangan teh teu panggih-panggih. Aya naon ka lembur..?"
"Ah, hayang ngalongok lembur we. Hayang panggih jeung kolot,
hayang panggih jeung dulur."
"Usum naon diditu ?"
"Sarua we, usum hujan…"
"Lain, maksud teh pepelakan keur meujeuhna kumaha ?"
"Pepelakan naon ? apan loba pepelakan di lembur teh…"
"Ih ieu mah. Pare ! keur kumaha pare ayeuna ?"
"Pare ?"
"Enya.."
"Pare mah nya keur caricing we disawah.."
"Nya heueuh atuh, maenya lulumpatan. Angger teu baleg nyarita teh"
"Tuluy kudu kumaha atuh ?"
"Ah teuing !"
"Lain, pajarkeun maneh neangan uing ?"
"Enya !"
"Aya perlu ?"
"Nya heueuh atuh, mun teu perlu-perlu teuing mah embung panggih
Jeung maneh teh"
"Naha kitu ?"
"Matak TBC ngobrol jeung maneh mah atuda.."
"Enya, aya perlu naon ?"
"Uing nginjeum duit.."
"Haaar…lain bulan ngora ayeuna teh ?"
"Geus lah tong loba catur. Uing keur perlu yeuh"
"Lain, maenya tanggal sakieu can gajihan ?"
"Uing geus teu digawe !"
"Naha ? Geus teu perlu duit kituh ?"
"Puguh di PHK !"
"Tuluy ?"
"Nya nganggur ! teu boga duit, matakna rek nginjeum ka maneh !"
"Atuh neangan deui gawe mah.."
"Hese, euweuh lowongan !"
"Ih ari maneh, tuh dina koran lowongan gawe pabalatak. Eta teh dina
hiji Koran. Sedengkeun Koran nu medal teh apanan aya puluhna. Mun
diitung, mun daek nempoan, loba pisan apanan lowongan gawe teh.."
"Enggeus Jay, geus ngalamar kaditu kadieu, ngirim lamaran mah kaditu
kadieu, duit pesangon ge beak dipake ongkos ngalamar jeung motokopi
bae.
Ditarima henteu. Cape na wungkul, kapok !"
"Maenya ku kitu bae nyerah…"
"Lain sakali kitu teh Jay, matak kapok oge."
"Nya mun gawe teu hasil, nya nyobaan usaha atuh, dagang boh naon"
"Ah, uing mah euweuh bakat dagang.."
"Nya cobaan heula atuh, can ge dicobaan geus nyerah tiheula.
Saruana teu ngahargaan kana diri sorangan maneh mah!"
"Lain kitu Jay, apanan dagang ge perlu modal"
"Enya atuh, sagala ge kudu dimodalan. Tapi pan loba modalna mah."
"Enak wae siah nyarita teh…"
"Naha ?"
"Yeuh mun hayang nyaho, dagang baso bae modalna jutaan !"
"Ah, ceuk saha ?"
"Nya tukang baso atuh ! maenya ceuk tukang cendol !"
"Nya mun kitu mah dagang cendol we !"
"Sarua, dagang cendol ge jutaan !"
"Ah maenya ?"
"Enya !"
"Ceuk saha ? Ceuk tukang cendol ?"
"Nya heueuh atuh !"
"Tapi pan modal dagang cendol mah moal gede teuing cara tukang baso
meureun.."
"Enya, tapi angger bae perlu modal.."
"Emangna sabaraha modalna ?"
"Yeuh, mun dagang cendol bae, nyieun gorobagna bae bisa kana sajuta.
Can meuli toples, gelas, sendok, ember, serutan es, can bahan-bahan
jeung sagala rupa. Kana sajuta satengah mah meureun matak beak. Mun
keur usum halodo mending bisa payu.
Coba mun usum hujan, meureun bangkrut!"
"Nya mun kitu mah dagang baso we atuh ! Apan baso mah teu halodo teu
usum hujan, pasti payu !"
"Enya, tapi apan perlu modaaaaaaal"
"Tuluy kumaha ?"
"Nya teuing, uing ge keur lieur.."
"Cobaan atuh neangan gawe deui"
"Enya hayangna mah kitu. Gawe naon nya, nu gawena ngeunah tuluyna
meunang duitna gampang.."
"Uing apal…"
"Maneh apal Jay ?"
"Enya, apal. Gawena ngeunah, duitna loba tur gampang.."
"Naon ?"
"Nyaan hayang nyaho ?"
"Enya !"
"Nyaan ?"
"Enyaaaa !"
"Hayang apal ?"
"Enya ih ! bejaan uing !"
"Jadi Gigolo !"
"Gigolo ? Belegug siah ! Teu sudi aing mun kudu jadi Gigolo mah !"
"Naha ? Apan gawena ngeunah, duitna gede.."
"Teu ! Embung aing kudu ngajual diri mah !"
"Nyaan embung ?"
"Embung ! najan kieu-kieu ge uing mah boga prinsip !"
"Apan, maneh boga rupa rada kasep, awak tegep, tinggal dibajuan nu
rada hade ge, Payu geura !"
"Embung ! cik atuh mere bongbolongan teh nu rada bener.."
"Nya kieu we atuh, mun maneh embung jadi Gigolo, uing aya penawaran
sejen.."
"Naon ?"
"Nyaan hayang nyaho ?"
"Heueuh, asal tong jadi gigolo we..!"
"Sarua ieu ge, gawena ngeunah, jaba teu cape teuing, asal daek, bisa
hasil"
"Enya naon ?"
"Ah, ke maneh nolak deui !"
"Moal !"
"Nyaan ?"
"Nyaan ! Pagawean naon ?"
"MLM …."
"MLM ?"
"Enya.."
"Daripada MLM mah mendingan jadi Gigolo !"
"Tuh nya !"
"Nya heueuh atuh !"
"Ari maneh apal kitu MLM teh naon ?"
"Apal, Multi Lepel Marketing lin ? Bisnis Ngimpi ! Lila-lila bisa
stress kudu ngajalanan MLM mah"
"Ceuk saha?"
"Nya ceuk uing atuh !"
"Naha geuning boga pandangan kitu ?"
"Yeuh, tatangga uing ge nu mariluan MLM aya nu bangkrut, aya nu
pepegatan, aya nu gelo, aya nu Setruk sagala rupa !"
"Trus ?"
"Euweuh terusanana !"
"Dul, soal bangkrut, soal pepegatan, setruk nepi ka gelo mah, lain
bae alatan miluan MLM. Pengusaha bae loba nu bangkrut. Dipengadilan
Agama tiap poe loba nu pepegatan, padahal maranehna teu mariluan
MLM. Kang Duloh sugan miluan MLM ? Pan henteu ! tapi geuning
katarajang setruk. Dijalan ge loba nu gelo, tapi uing mah
yakin maranehna teu mariluan MLM samemehna"
"Enya, ceuk maneh soteh !"
"Euh ieu mah, nanaon teh tempo heula. Ulah langsung boga pikiran
goreng kana sagala rupa teh."
"Lain, apan geus loba contona.."
"Tah kasus maneh ieu ge contona, keur jongjon digawe ujug-ujug di
PHK. Riweuh. Padahal meureun samemehna, yen gawe jeung batur the
pilihan anu pang-alusna. Rek usaha euweuh modal, usaha nu tanpa
modal kalah ka embung. Kumaha atuh ?"
"Nya teuing, matakna uing lieur oge.."
"Dul, maneh sok nempo uing indit gawe isuk-isuk ?"
"Henteu…"
"Mun jajan sok ngahutang tara di warung Ceu Mimin ?"
"Henteu .."
"Katempo aya beungeut susah ?"
"Henteu.."
"Apal uing gawe naon ?"
"Henteu.."
"Cik, kira-kira gawe naon uing ?"
"Hmmm… ceuk uing mah,… tapi hampura we satacana. Ceuk uing ieu mah,
jigana maneh jadi Gigolo nya ?"
"Hi hi.."
"Bener heueuh ?"
"Apal timana ?"
"Teu apal kumaha, indit gawe tara, kakapeungan wungkul.
Mun indit ge katempo ginding, tapi Jigana duit aya bae."
"Enak bae siah !"
"Enya lah ! ngaku we ! Bener lin ?"
"Teu !"
"Trus?"
"Uing miluan MLM !"
"Ah, nu bener ?"
"Nya heueuh ! Uing miluan MLM. Hirup uing anteng-anteng wae.
Teu kudu hudang isuk-isuk, kesangan ngudag-ngudag beus atawa
pasesedek dina kareta. Teu kudu dicarekan ku Bos, Teu kudu
ngalembur, Teu kudu stress kulantaran ditolak lamaran gawe atawa
teu kudu mikiran modal keur meuli gorabag"
"Ah nyindir uing maneh mah !"
"Eh, saha nu nyindir ?"
"Puguh maneh !"
"Naha bet kasindir ? uing mah ngomong teh kanyataan"
"Geuning bisa ?"
"Nya bisa we, asal ngajalanana ku cara bener. Nu asup akal.
Sabab MLM ge rupa-rupa, tapi carana loba nu teu bener, nu ahirna
timbul masalah keur dirina. Loba pausahaan MLM nu ngajalankeun ku
cara nu bener, loba contona, loba oge nu hirupna sukses."
"Tapi geuning bejana jiga kitu, nepi ka loba nu bebeakan.."
"Lain bebeakan bae, malah nepi ka beak nyaanan"
"Enya, maksud uing ge kitu !"
"Sababaraha pausahaan memang make sistim nu ngarugikeun, tungtungna
sakabeh bisnis MLM teh di cap goreng…"
"Owh …"
"Ceuk paribasa mah, karena nila setitik, rusak susu sebelahnya.."
"Sebelanga ! lain sebelahnya !"
"Owh geus diganti ?"
"Da tibaheula ge kitu ih !"
"Ke heula, ari sebelanga teh sakumaha ?"
"Teuing.. nya kira-kira sagede baskom lah. Naha kitu ?"
"Uing mah mikiran … mun aya susu sebelanga.."
"Naha ?"
"Sagede kumaha kutangna nya ?"
"Bedul siah, Jorang !"
"hi..hi.."

-Jay-


66
Nu Maneh Geus Kapanggih Acan
Ganjar Kurnia
Sigana mah ieu dongeng teh dimimitian dina mangsa jaman Nabi Enoh. Kacaturkeun alam dunya ngalaman banjir anu kacida badagna. Kukituna kabeh mahluk hirup kaabus sasatoan, diangkut-ditaekeun kana kapal (bahtera). Kusabab banjir teu bisa diteguh piirahaeun bakal ngurangan, aya kahariwang lamun dina kapal teh para panumpang baroga anak. Tangtuna kapal bakal katambahan penumpang, anu antukna bisa tilelep. Kukituna dijieun hiji kaputusan yen pikeun kasalametan, sakabeh "alat kelamin" kudu diteukteuk terus dikumpulkeun. Dina mangsana saat, kaum lalaki mah kaabus saatoanana anu pangheulana diteangan teh "gagaduhanana" tea. Kusabab leutik, bobogaan sireum mah sigana kacecer jeung katincakan. Cenah mah nepi kaleungitna pisan. Kusabab kitu, nepi ka ayeuna pisan lamun sireum patepung jeung sireum sok siga sasalaman, padahal mah silih harewos :"nu maneh geus kapanggih acan ……"

Paribasa Inggeris Vérsi Sunda
Just Be Yourself ("Seureudkeun diri sorangan kana nyiruan") Jadi diri sorangan, mun ngarasa goreng patut kudu syukur, lantaran mun hade rupa bisi loba dosa hehehe ....
The Right Man In The Wrong Place ("Jelema nu lebah katuhu, salah tempat.. kuduna cicing dikenca") kasep/geulis jeung goreng patut eta gumantung kana lingkungan, misalna aranjeun didieu panggorengna, tapi bisa jadi di aprika mah pangkasepna/ panggeulisna, matakna geura pindah ka ditu.
Dont Judge The Book By The Cover ("Montong ngahukum buku make koper" ) Ulah pegat harepan, teu kabeh jalma nempo tina pisikna, saha nu nyaho tina imahna, mobilna, pagaweanana, atau tabunganana
Like Father Like Son( "Suka ka bapana, suka oge ka anakna" ) Tong nyalahkaeun sorangan mun goreng patut, salahkeun kolot wae sabab goreng patutmah da turunan.... bener pan?
The Beauty Is Under The Skin ( "Jadi geulis mun geus ganti kulit" ) Omean inner beauty aranjeun, eta mun ngarasa sisi luar geus ancur teu katulungan deui....
No Gain Without Pain ("moal meunang duit mun teu nyeri heula...jiga kuda lumping" ) tong nyeri hate mun dipoyokan goreng patut, cuek wae lah, inget film Beauty and The Beast pan?)
The Truth Is Out There ("Nu ngajawab bener, meunang kaluar") Inget basa keur SD euy... ehhehehe.... .
Love Is Blind ("Micinta nu lolong") Cinta mah teu nempo kasep atawa goreng, teu percaya? tanyakeun wae ka jalma goreng patut. Memang kasep/geulis mah relatip...tapi mun goreng patut mah MUTLAK
punten bilih aya anu kasinggung,ieu mah mung heureuy we.... nuhun nu tos maos paribasa nu ngacapruk ieu.... hidup goreng patut...!!!

Musuh Pancasila
Dina hiji mangsa Presiden Suharto biantara di payuneun sidang paripurna DPR. Saparantos 15 menit pidato, ajudan anu tatih di gigireunana ngawartosan :"sing atos-atos Bapa aya anu bade nembak...... ......... ". Diwartosan kitu teh, juragan Presiden mah tenang-tenang wae bari neraskeun pidatona. Heuleut ti eta, sang ajudan ngemutan deui :"Pa awas bade aya anu nembak ......". Nguping kitu presiden langsung marentah :"tewak, anggota dewan anu diuk dina barisan ka genep bangku ka dalapan..... ..". Saparantos acara bubaran, sang ajudan naros ka Presiden :"kumaha bapa tiasa uninga yen anu bade nembak teh jalmi eta". Kalawan tenang, presiden ngawalaer :" Musuh Pancasila teu pernah sare ............ ......... ....."


Eupan Déwék

Aya bapak-bapak tiluan tukang mancing hungkul, keur paagul-agul eupan. Nu hiji ngomong, "nu alus mah eupan dewek, sakali nganclomkeun geus giriwil, meunang lauk".
Nu kadua teu eleh agul, "nya alusan eupan dewek, dewek keur ngageleng-ngageleng eupan, pecenghul lauk tina balong sabari ngomong,
"buru atuh! aing hayang buru-buru nyantok yeuh".
Nu katilu teu eleh ngomong, "nu alus mah eupan aing, minggu rek nguseup, sabtu lauk datang ka imah, "pak, enjing ngusep moal?"
Kang Ibing

Lilin dina Gelas
Hiji murid nu kawentar bangor di kelas fisika nanya ka guruna
Murid : Pak, sim kuring gaduh patarosan
Guru : Naon?
Murid : Hiji lilin nu hurung ditutup gelas, lilin eta
pareum. Nu kitu teh nunjukeun naon?"
Guru : Teu aya hawa dina geulas
Murud : Salah, Pa.
Guru : Naon atuh?
Murid : Ngabuktikeun yen urang kirang padamelan
(Mang Jamal)

Dibungkus
Di toko bahan bangunan
Asep : Cik punten meser paku sakilo
Pelayan : dibungkus?
Asep : Henteu, bade dituang di dieu (c euk Asep
keuheul)
Pelayan : &^%*#$
(Mang Jamal)


Mabok di Tengah Jalan
Hiji pemuda keur naek motor bari ngebut sataker kebek. Keur kitu, motorna ujug-ujug direm
ngadadak bisi nabrak hiji pemuda nu keur mabok di tengah jalan.
"Dasar tolol! Mun mabok ulah di jalan atuh....!" ceuk nu tadi ngebut kesel jeung keuheul.
"Maneh nu tolol mah,"bales nu mabok. "Sakitu ngebut, nabrak teu keuna...."
(Mang Jamal)

Di Warung Kopi
Adun : "mang kopi susu hiji!"
Emod : "make es teu?"
Adun : "nya make atuh, teu make mah jadi kopi uu"
(Mang Hasan)

Kudu aya S-an
Heuheu... jadi inget nalika kuring ngasistenan praktikum di kampus. Sakumaha biasa ari prek praktikum teh sok aya kuis heula, kabeneran kuring nu nyieun soalna.
"Gambarkeun struktur asam amino glisin!" ceuk uing teh.
"Mangkahade, glisin teh salasahiji asam amino nu ngandung S!" ceuk uing deui nalika keur ngawaskeun nu migawe kuis.
Barudak arolohok sakedapan, tapi saterusna mah pating elengeh.
"Nya heueuh atuh!" ceuk praktikan nu urang Sunda teh.
Da memang najan glisin teu boga unsur "S" (sulfur, walirang) na wangunan molekulna, ari nulis glisinna mah tetep bae kudu aya "s"-an.
(Kang Kandar)

22M
Dua murid, Ade jeung Aa keur milu piknik ka museum. Manggihan mumi di hiji kaca. Handapeunana aya tulisan 225M.
Ade : " 22M eta maksudna naonnya?"
Aa : " Sigana nomer mobil nu nabrakna baheula...."
(Mang Jamal)

Kadaharan Paling Haram
Ali : "Kadaharan naon nu haram?"
Adun : "Babi..!"
Ali : "Nu leuwih haram deui?"
Adun : "Babi nu ngandung babi deui."
Ali : " Nu pangharamna?"
Adun embung eleh : " Babi nu ngandung babi teu boga bapa, siah...!"
(Mang Jamal)

Laknat
adun: "pagawean naon anu dilaknat ku Allah?"
danu: "ngarogahala!"
adun: "ari nu dilaknat ku Allah oge disatru ku setan?"
danu: "ngarogahala anak setan!"
(Mang Hasan)

Smary Saklitinov
Di hiji kelas, bu guru anyar keur ngabsen muridmuridna.
Bu guru katarik ku hiji ngaran, panasaran, nya dicalukan di murid nu boga ngaran aneh eta.
Guru : "Smary Saklitnov, cik kadieu!"
Murid : "Ya, bu, abdi"
Guru : "Kadieu, maneh turunan Yugoslavia, nya?"
Murid : "Sanes, bu!"
Guru : "Eropoa Wetan? Polandia?"
Murid :"Sanes..."
Guru : "Naha atuh ea ngaran maneh Smary Saklitnove?
Murid : " Ooh..eta. Smary teh singketan ti nami bapa (S)urtono sareng ibu (Mary)anti."
Guru : "Mmmm...ari Saklitnov?"
Murid : "Sabtu Kliwon Tujuh November."
(Mang Jamal)

Do...
Sarua ieu oge di hiji kelas, guru anyar nyalukan hiji murid anu ngaranna "Dojang"
Ibu Guru :" Jang, cik kadieu, antik euy ngaran teh, bener Dojang?"
Dojang :" Sumuhun Bu, da abdi mah katurunan nami antik"
Ibu Guru :" Kutan, saha kitu ngaranna bapa maneh teh, Dojang?"
Dojang :" Dosep, Bu"
Ibu Guru :" Ari indung maneh saha?"
Dojang :" Doneng, Bu
Ibu Guru :" Lanceuk-lanceuk?"
Dojang :" Dosih sareng Domar, istri sadayana Bu"
Ibu Guru :" Euh, sugan aki-nini maneh mah Doki jeung Doni, nya Dojang?"
Dojang : " Sanesn Bu, teu kenging kitu, dolim namina, saur sepuh oge dolim mah dosa".
(manAR - Kang Oman)

Cara Nyait tina Balai Sorangan
Hiji pamuda ker anteng ngadingdiut dina motor sapanjang jalan lempeng sisi sawah, ngadadak pasarandog jeung jeung kandaraan sejen. Kusabab rada malaweung, atuh motorna ngalanggeong, teu lila brus tigebrus kana sawah. Motorna tilelep dina leutak sawah anu karek beunang macul nepi kana lebah cangkeng manehna.
Si Pamuda luak-lieuk teu manggihan sasaha. Arek ngarawel tatangkalan sisi sawah keur pamuntangan jeung panyentokan, boro-boro tatangkalan, jukut peang oge teu satangkal-satangkal acan.
Gogorowokan ka ditu ka dieu menta tulung, weleh taya anu nembalan da puguh tengah jalan haraharaeun, jauh ka pilemburan (sanes filemburan ieu mah, komo film buruan... mah). Kusabab geus burit jeung kudu buru-buru tepi ka nu dijugjug, manehna terus neangan akal supaya bisa nguniang ti sawah.
Sukur-sukur jeung motorna, dina heunteuna oge atuh awak sakujur mah kudu buru-buru kaluar tina leutak anu sakitu belokna.
Kulantaran teu weleh neangan akal jeung ngentrukeun sagala rupa pangaweruh anu kungsi kabaca atawa katarima, nya manehna inget kana hiji papagon ("resep") nyait balai sorangan, khususna kajadian (kasus) tilelep dina taneuh belok. Prak bae dicobaan, kieu carana teh: "Motor didempet ku dua pingping pageuh kacida, awak diheuraskeun, tuluy bae gegerenyeman ngadu'a jeung nguatkeun tekad.
Teu katinggaleun koncina eta papagon: leungeun luhureun sirah, bari ramo ngajenggut buuk ditarik ka beulah luhur". Nya ku tekad anu kuat mah teu kaur molonyon oge, awak manehna katut motorna katarik, bisa kaangkat tina leutak. Teu percanten nya, baraya? namina oge rahul. Kade ulah dicobian "resep"-na.
(manAR - Kang Oman)

Dina rangka pupujieun
Dina rangka pupujieun, Adun jeung babaturanana milu pelatihan teuing di ITB. Caritana hiji sobat Adun meuli gantungan konci nu make Logo ITB, terus pamer ka Adun
Ibro (sobat Adun) : Dun, tempo yeuh urang meuli ieu. (bari ningalikeun gantungan konci).
Adun: Jang Naon Bro ?
Ibro : Jang anak sayah. Jadi lamun anak sayah nanya, ku urang dijawab "Papa baru pulang sekolah di ITB" (kata Iqbal dengan penuh Wibawa & Kebanggan).
Adun : Lamun anak maneh nanya "pah ITB teh apa ?"
Ibro : Institut Teknologi Bandung.
Adun : Lamun anak manek nanya "Kalo Institut Apa ?"
Ibro: Institut......nya institut....!. Ari ceuk maneh naon..? (Iqbal balik nanya bari ngetest)
Adun : Piraku poho? pan aya laguna..
Ibro: Kumahaaaa .....?( panasaran)
Adun : Institut Daun Sampeu, saha nu hitut eta nu ngambeu.
Ibro : Gelo sia mah, kakolot teh. (bari indit)
Adun : Bae ahh..
(Mang Jamal)


Setruk

Saprak aya iklan cai enteh anu dibotolan berhadiah kujalan ngumpulkeun setrukna. Anu jajan, boh direstoran atawa diwarung sok tara poho nanyakeun setrukna. Malahan jang Ibro waktu keur apel disuguhan cai enteh ku bebenena, manehna ngaharewos.
" Yang....kade hilap setrukna !" padahal cai enteh anu disuguhan teh lain anu dibotolan, tapi ngadadak naheur dina hawu.
Kocapkeun dihiji restoran, dihareupeun kasir ngagimbung anu nek mayar kadaharan kumplit jeung inuman cai enteh nu dibotolan tea, keur ngagimbung kitu, aya salah saurang jalma nu teu sabar hayang geura meunang setrukna, tur langsung ngagorowok kakasir.
" Gewat euy setrukna, dewek butuh pisan !" Pokna rada teugeug
" Sabar atuh kang !" tembal kasir bari baeud.
Sanggeus meunang setruk mah sijalma teh, langsung we ngabecir kaluar, atuh puguh we si kasir nyalukan.
" Kang ieu katuanganana diculkeun wae !"
" Mangga we kanggo eneng, abdi mah butuh setrukna wae !"
" Jadi ujang teh butuh setruk kitu ?" ceuk hiji jalma tengah tuwuh,anu kakara asup tur leungeunna semu ngoroncod sarta mamake iteuk.
" Eh..muhun pa...abdi butuh pisan...naha bapa kagungan kitu ?"
" Puguh bapa teh tos lima taun gaduh setruk, mangga upami peryogi mah ku bapa bade dipasihan..bapa mah tos bosen ngubaran !" (SR)
(Kang Syam Ridwan)

Bau jengkol
Dasar milik, Karsih meunang undian anu hadiahna pelesir ka Uruguay kalayan garatis tur dibere bekel sacukupna. Nepi ka Uruguay, dihiji terminal Karsih gura giru asup kahiji wc umum, sigana geus teu tahan hayang sacer cereun kiih. Lima belas menit tilu puluh detik Karsih dijero wc, pas kaluar kasampak dihareupeun wc geus ngantri anu nek asup. Panghareupna saurang nini nini anu paromana semu pucet lantaran lila teuing nahan.
Pas ningali panto wc muka gura giru sinini asup, tapi aneh teu kungsi lila sinini balik deui bari noel ka Karsih pok nanya.
" Nyi...nyi urang sunda nya ?" ceuk sinini bari melong anteb.
" Mu..mu..muhun!" tembal Karsih asa asa, dijero hatena mah ngarasa reueus..
" Heueuh ari ka wanoja sunda mah moal kapalingan najan dialakpaul ge tetep we arapaleun lantaran aya ciri hasna gareulis tur aramucuy rupana !" Gerentes Karsih,bari uman imen gumeulis dihareupeun sinini.
" Nini geuning apal yen abdi urang sunda, pasti katawis tina raray abdi nya ?"
" Lain euy, tapi katara tina urut wc-na bau jen gkol !"
(Kang Syam Ridwan)

Raja Copet
Disalahsahiji kios dompet, saurang pamuda anu leungeuna pinuh ku tato keur anteng cinekul milihan dompet.
" Mangga kang...ieu kaluaran enggal asli tina kulit dinosaurus, tah pami nu ieu tina kulit godzila !" ceuk tukang dompet.
" Aya model sejen ?"
" Sadayana ge sami kang...model anti copet..ngan nu benten teh rantena panginten...aya nu saageung rante anjing, tah upami hoyong saageung rante kapal kedah pesen heula !"
" Jadi sia nu ngabangkrutkeun pakasaban aing teh !" ceuk eta pamuda ujug ujug nyeuneu.
" Maksad akang ?"
" Paingan kabeh jalma, make dompet anti copet da tisialing nya ?"
" Sae atuh kang, meh aman !"
" Sae sae tai pedut...buktina panghasilan dewek ngurangan !"
" Jadi akang ge tukang dompet oge kitu ?"
"Lain !"
" Naha geuning bet nyalahkeun ka abdi, nya pakasaban akang teh naon kitu ?"
" Mun teu nyaho mah dewek teh raja copet..deuleu !"
(Kang Syam Ridwan)

Emergency
Pamajikan Silobahutang ngaluarkeun baju-baju kotor tina koper nu maksudna rék diseuseuh.
Pamajikanana : “ Kau sébulan tugas di Australia ta’ bawa oléh-oléh sama sékali ! “
Silobahutang : “ Ah kau. Kau tau séndiri lah di sana harga-harga mahal, dan allowance trip
dari AA Dept sangat kécil sékali ! “
Pamajikanana neruskeun kakaratak kana eusi koperna , nimu kondom anyar.
Pamajikanana : “ Héy, apa ini ? “, sigana pamajikanana can nyahoeun barang siga kitu.
Silobahutang : “ Ah, kau baca saja lah ! “, Silobahutang reuwas sieun kanyahoan, tapi untungna manéhna keur di Austarlia pangangguran nulis dina bungkus kondom nu unina “ Break the seal incase of emmergency”.
Pamajikanana : “ Oh, rupanya pémadam kébakaran modél kécil ya ! “


Ode Sajak untuk Matari Pagi





Tolong Ingatkan Aku

salâm ...

pagi kembali
sinar mentari
cerah

aku merasa hening
terasing
dalam keramaian tetapi sepi
dalam kesepian tetap sepi

harapanharapan dan harapan
hanya mimpi
hanya khayalan
tolong beritahu
kapan waktunya untuk bangun
karena siang ini aku masih terlelap
sore kantuk menyerang
malam hanya ada mimpi


babakan ciamis, november 2006


Cinta

aku terlalu mencintainya
melebihi apa yang ada pada diriku
hanya Allâh yang patut dipuja dipuji
yang telah menjadikan dirinya khidmat

surau alit, muharram 1428


Wilujeng Tepang Taun


sapilampah jeung wanci nu muru
haté nu gurunggusuh
saingetan jeung mangsa nu teu pernah eureun
sauyunan jeung umut nu beuki mondokan
ulah lali ka Sang Hyang Widhi
nu nyipta jalma tina cai mani
nu geus méré rejeki ka kabéh mahluk
saéstuna kabéh jalma aya dina karugian
kajaba jalma nu tetep iman ka Mantenna
kajaba jalma nu tetep ngajak kana kahadéan
kasabaran
kajaba jalma nu ayeuna leuwih hadé tibatan kamari

muharram 1428

Ngadagoan

panon poé ngaburinyai ngalilih taneuh
haneut
mépéndé haté nu simpé
haté nu meumeut ka manéhna nu manja

panon poé tetep neuteup kuring
teu obah
ieu haté
nyuruluk cipanon … hanjelu
ngadagoan di handap samoja
ngadagoan nu euweuh
ngadagoan nu moal datang

panon poé burinyai geus beurang
masih ngadagoan nu moal datang
ngadagoan wanoja nu datang ti wétan

maghrib
hujan gedé
dina haté nu simpé
isuk kuring rék ngadagoan deui
di handap tangkal samoja

nias, dzulhijjah 1427

Menembus Karang

menerawang
sinar mentari garang
perut kerontang
di depan rumah makan padang
pikiran melayang
sembari mengulum ilalang
tak ada uang
terpaksa kurampok gudang
agar hati tenang
lambung kenyang
sayang
nasibku malang
hidup berakhir di élpé cipinang

jalan parang, di musim layanglayang 1427

Kuciwa

: Srikandi di ditu, duka teuing di mana, paduli!!
kamana kuring kudu indit?
iraha kuring kudu indit?
kumaha kuring kudu indit?
ieu haté peurihna kacida
kuring mung saukur hayang nyaho, yén kuring teu ku nanaon


babakan sari, jumadil akhir 1426

Beribu Kilometer Kutapaki Jalan Membisu

70.000 kilometer jalan membentang
7 kilometer kulalui
begitu panjang

700 kilometer kutempuh
tenang saja Kawan masih tersisa ribuan

7.000 kilometer kujelajahi
kita semakin menikmatinya

57.000 kilometer sudah
perjalanan kita abadi bukan, tiada akhir

67.000 kilometer telah kutapaki sungai cidurian
???
tercenung, kita sudah berada di ujung nafas (?)


sukapura, jumadil akhir 1430

Beribu Teman yang (Tak) Bermakna

kita banyak berceloteh
akhirakhir ini
tentang hebatnya dunia maya

beratus bahkan ribuan
teman didapat

dunia semakin sempit
dunia semakin mengecil
satu langkah kita akan sampai di oslo
satu depa kita akan gapai amsterdam

ramai nian
obrolan siang tadi
tentang a-b-c-d
tentang merah-kuning-hijau
ketika kita seharusnya bekerja

beratus bahkan ribuan teman
(semoga) tetap bermakna

di bukuwajah, kejaksan, jumadil akhir 1430



Awaru Kaha, Afou

asahégo!
afou, asahégo
awaru kaha, afou
bau
di, fu, kwa
kaha
di bagai
hau, fay
kasbi … kaha

asahégo afou, asahégo

papua (suku fayu), jumadil akhir 1430


aku baik-baik saja, ayah

selamat pagi
ayah, selamat pagi
aku baik-baik saja, ayah
ya
air, kayu, buah
semuanya baik
babi hutan akan kupanah
tidak, terlalu buruk
akar-akaran … itu bagus

selamat pagi ayah, selamat pagi

Terus Berjalan

satu detik
berlalu
tatkala aku ingin menulis puisi ini

tiga detik
berlalu
sampai kertas ini tergores

lima detik
tujuh detik berlalu
aku berhenti menulis puisi

dan entah berapa detik
kulalui di alam fana ini

sukapura, maulud 1430

Semoga Semuanya Hidup!

hidup golkar ...! hidup
hidup pdi perjuangan ...! hidup
hidup partai pembangunan ...! hidup
hidup sejahtera partai ...! hidup

amin
semoga semuanya menjadi makhluk hidup

sukapura, musim kampanye 2009

Air Mata dan Cangkir Ajaib
: petani tua miskin di sebuah lembah

petani tua
miskin
beralaskan tanah basah
berselimut hembusan dingin
angin malam

petani tua
miskin
tersenyum
tak bersedih
tak menangis
dalam kemiskinannya
walau memiliki
cangkir ajaib:
siapa yang meneteskan air matanya
akan berubah menjadi mutiara

sampai iblis
makhluk laknat
menggoda
petani tua
miskin

harta kekayaan
dan kebahagiaan
ia terbuai
sampai pisau
mengiris nadi
istri tercinta
sehingga
air
mengalir dari pelupuk matanya

petani tua
miskin
air mata
berubah mutiara
tak henti
ait matanya
tak henti
mutiara menyembul
dari cangkir ajaib

petani tua
miskin
tertimbun
akhirnya
bersama: darah
istri
mutiara
dan
keserakahannya

sukapura, maulud 1430
malam, hujan lebat, mengingatkan diri untuk tetap sederhana,
membakar hawa nafsu,
ketika sufi mengajarkan untuk membuang dunia dari dalam hati


Satu Sahabat Berjuta Bahagia
: hamzahfaisal di negeri udang

fajar
tlah lama sekali
dulu
menyapa
menabur berita gembira
dari sahabatku

mentari
terus berjalan
membiakkan ternak
menguning sawah
membasah gersang pematang
menghangat beruang kutub
memanggang pendosa

sahabat
masih berjalan
menuntun amanah
menyatukan yang tercecer
menghangat senyum
membawa salam dari nirwana

kami
tetap berjalan
bergandeng tangan
bermimpi negeri bahagia
mencari dua, tiga, atau lebih kebijakan
mencari hikmah
membangun asa
menggetar alam semesta
memahami hakikat kehidupan

siapakah gerangan yang berbahagia?

mereka:
yang memberi lebih
mengalir tapi tidak hanyut
berjalan bersama kesederhanaan
berbuat baik
tak secuil khawatir

aku:
yang memiliki satu sahabat

sukapura, maulud 1430
bersama seorang sahabat dan keluarganya yang penuh warna, penuh bahagia

Tuhan, Bu! *)

si budi kecil
turut bapaknya
pergi
sembahyang
khusyuk
khutbah
“semua persoalan di dunia ini pasti
ada penyelesaiannya
semua jawaban persoalan itu:
tuhan!”

si budi kecil
riang
berjingkat pergi ke sekolah
bersama teman

bu hanum yang molek
mengajarkan ilmu berhitung
“1 ditambah 1, berapa jawabannya budi?”
“tuhan, bu!”
lantang

at taqwa, safar 1430
*) dari buku “Kaya Tapi Miskin”

Selamat Datang Matahari *)

kata orang bijak
cinta adalah misteri
dia datang
menatap
aku menyambut
berbunga

derry ...
kau bahagia bertemu
mataharimu
tatkala stasiun
mesih berselimut
kabut
hilang
walau teriak
si jagur
keras
membangunkan
perjumpaan yang
mengharu biru
seorang gadis manis
hanum

katakan derry:
selamat datang matahari

dalam dingin puncak
mahameru menanti
matahari menari

kapanku berkata
seperti itu derry

sukapura, safar 1430
*) dari kumpulan cerpen Kurnia Effendi, “Burung Kolibri Merah Dadu

Pedagang Sayur dan Burung Beo

matsnawi, jalaluddin rumi

Maha Suci Allâh
yang menjadikan sang beo berbicara
celoteh, bagai manusia bijak
membantu pedagang sayur
beruntunglah pemilik sang beo
yang pandai itu

kepakan sayapnya membawa
aroma perkebunan yang
menyejukkan hidung
suaranya membawa orangorang
tersadar akan anugerah
yang dimiliki setiap makhluk

dalam kesendiriannya
kepakan sayap
menumpah ruah
minyak
mengotor bau sayuran
pedagang

si pedagang marah
melotot memandangi
sayurannya

tanpa ampun
membawa amarahnya
memberi sang beo
menjadi gundul
tak berbicara

gunung tinggi
hutan belantara
menaungi sang beo
bisu

darwis
berkepala botak
membuat sang beo
berkicau riang (kembali)

mengapa kepalamu, hai gundul?
apa kau menumpahkan minyak
dari botol
sepertiku?

sukapura, safar 1430



Sajak-sajak Indah


Sajak-Sajak Indah

CaCO3

The Taj Mahal in its solemn majesty
Gibraltar’s famous rock with stability
Australia’s Barrier Reef that spans the Coral sea
The Roman Colosseum with its savage history
The enigmatic Pyramids enduring silently
The formula, in every case, is CaCO3



I’m Electron


I’m a jolly electron, alternately bound and free
Spin from morning to night although you can’t see
And this the burden song forever used to be
I care for nobody since nobody cares for me

Though William Crookes suspected my presence on this earth
It was J.J.Thomson that found me in spite of my tiny girth
He measured the ‘e by m’ of my electric worth
I love J. J. in a filial way for he’d given me birth

Johnstone Stoney invented my new electric name
Ernest Rutherford and Niels Bohr then brought me fame
They guessed within the atom my inner and outer game
You’ll agree what they did for me, I’ll do it for them the same

Maret

Matahari membara di atas bumi yang berkeringat
Lembah-lembah begitu hidup dan menghembuskan angin menderu
Dan gerak mendidihkan musim semi dalam tangan-tangan
Nona gemuk pemerah susu.
Kekurangan darah, kesia-siaan cepat jadi silam
Salju berguguran dalam nadi langit biru
Namun kadang-kadang sapi masih mengeluarkan asap kehidupan
Gigi-gigi garu bijak menghela nafas kesehatan baru

O, hari-hari dan malam-malam yang bergulir!
Irama yang meleleh pada taplak di siang hari
Ketukan hujan es menderap di atas atap
Adalah alunan lagu yang konstan dan tak kenal lelah

Kandang kuda, kandang sapi, segalanya
Lebar terbentang! Burung-burung mematuki salju
Dan kesegaran meneduhi segalanya dari bau kotoran
Dari tempat semua kehidupan dan sebab mengalir

Boris Pasternak, 1957


Penguburan Stalin

Pada hari itu,
hari yang sulit, lambat, mengerikan,
ketika truk menggencet rakyat
yang berjuang menyelamatkan nyawa
mereka saling berhimpitan,
maka seorang lelaki tua pun mati terinjak-injak.

Tulang punggungnya lumat karena tumit-tumit sepatu.
Lapangan yang terang benderang terletak di sebelah kanan,
dan pada kepulan kabut terbentuk dari nafas-nafas kami
bermain bayang-bayang ranting pepohonan bulan Maret.

Kami tidak perlu membuat tuduhan palsu untuk mengutuk Stalin.
Sebab penilaian terhadapnya nyata bisa ditemukan saat hari penguburannya,
rakyat yang datang untuk Stalin adalah kerumunan yang saling injak,
dan injak menginjak antar sesama itulah yang diajarkan Stalin kepada rakyatnya.

Yevgeny Yevtushenko, 5 Maret 1953-1987


Pohon Yang Tersenyum

Pohon yang tersenyum itu tiba-tiba merapuh
gugur daunnya membentuk sketsa
engkau melacaknya bersama bulir-bulir keringat
melelehi wajah pasir selapis-lapis

Demikianlah ketika ada yang merenggutnya
ia akan meninggalkan masa lalunya
serupa dara meninggalkan baju kebaya
pada hari yang telah dijanjikan
lalu pada rahimnya bocah-bocah
mulai belajar mengayuh perahu
sembari bernyanyi
“pada hari minggu kuturut ayah ke kota …”

Ah, pembaptisan ini rasanya begitu tiba-tiba
sementara belum sempat dipikirkan
bagaimana menulis epitaph pada tanah yang tersisa
sementara dapat engkau lihat
bagaimana bocah-bocah itu telah diwajibkan menakhodai perahu
menambatkannya pada bulan yang mendadak membuat
memecah-mecahnya hingga puing-puing
untuk saling berebut mencakar sendiri

Pohon yang tersenyum itu tiba-tiba merapuh
batangnya berjingkat-jingkat terkantuk kerikil yang tiba-tiba terbakar
akar-akarnya mencoba melacak kembali
sungai yang dulu pernah dijumpai dalam mimpinya
dimana harapan terakhir dititipkan
untuk dapat turut menumpang alirnya
setelah sejenak melepas tabik terakhir
pada cacing dan gembur tanah menuju Muara

Tjahyono Widijanto, Ngawi-malang 1996


Catatan Akhir Tahun

inilah saatnya,
kita musti luangkan waktu
sejenak merenung menyimak mengakrabi tanda-tanda
rumput, bunga, musim, dan manusia
mengenang dalam-dalam
wajah bulan yang nyaris terlupa.

inilah saatnya
kita musti luangkan waktu
sejenak berjalan keliling kebun binatang
kita pandangi kembali
berbagai rupa: macan, ular dan babi
juga rupa wajah sendiri!

sudahkah kita berbeda?

inilah saatnya
kita menatap kembali matahari
yang sudah terlanjur hampir ke puncak
sambil merabai guratan tangan sendiri
menghikmati kembali jejak kaki

inilah saatnya kita sejenak sisihkan waktu
duduk sendiri di pinggir telaga
menatapi mesranya titik embun pada daun
menyimak malam dan kuburan yang mandi rembulan

bukankah ada yang tinggal?

Tjahjono Widarmanto, Ngawi, 1996


Bulan Tertusuk Lalang

bulan rebah
angin lelah di atas kandang

cicit-cicit kelelawar
menghimbau di ubun bukit
di mana kelak kujemput anak cucuku
menuntun sapi berpasang-pasangan

angin termangu di pohon asam
bulan tertusuk lalang

tapi malam yang penuh belas kasihan
menerima semesta bayang-bayang
dengan mesra menidurkannya
dalam ranjang-ranjang nyanyian

D. Zawawi Imron, 1978


Lagu Tropika

hawa tropika adalah cintaku
adikku, tapi yang kau rindui ialah salju
kita tidak lagi pernah bertemu
berbisik dalam bisu.

hawa tropika ialah darahku
adikku, tapi yang kucari ialah nafsu
kita berbagi dengan sendu
bertentang dalam pilu.

hawa tropika adalah untukku
untuk diburu
untuk cemburu
berdendam restu.

hawa muak di kamar ini musuhku
di tangga kau membuka pintu
tapi aku lahir di sini mati di sini, aku
dengan segenap cinta dan sayu.

lagu nyiur ialah laguku
hawa tropika ialah cintaku.

Yahya M.S.


Lebaran Di Tengah Gelandangan

Di pinggir empang Pondok Cabe antara
bukit-bukit bambu dan pohon cemara
mulai menguntum apa yang bertahun-tahun
kita impian. Di kakinya mata air tertegun

Jauh di kota gelandangan mengais sisa makanan
dalam tong-tong sampah kaki lima. Orok lahir di pinggir kali

Kulihat tanganmu memberi apa yang mereka harapkan
kain sembahyang, sekeping kehidupan berarti

Kau bertanya: — ‘Kan tercapaikah nazar kita
ini, membina cita-cita Adam; pangan, tauhid dan iman?
Pandangan sekitar. Pisang, papaya dan ketela

Aku mendoa: —Tuhan inilah persembahkan kami
Tanah, empang, kebun, dan bukit-bukit ini
bagi mereka yang kehilangan jalan.

Bahrum Rangkuti


Mercon Malam Lebaran

Akhir Ramadhan membakar sepanjang
Thamrin. Paras tak tertahan sejak siang
Mercon, meriam bambu dan bunga api
menggelegar dari gedung dan jembatan tinggi

mengguling menakutkan jatuh ke bawah sedan
dan becak. Polisi bagaikan tonggak menunggu-nunggu
siapa yang luka, melontar dan putus tangan
dalam air oto, sepeda dan scooter, Setan memburu

Inilah agaknya kejang penghabisan jalan rohani
berminggu-minggu di taman Illahi, nafsu dikekang
rajin mengaji, doa dan sembahyang malam hari

Apakah semua ini bukan pelambang?

Bertahun-tahun berjuang menumbuh cita sejauh bintang
Lalu timpa menimpa jua. Ledakan di sini!

Bahrum Rangkuti


Tuhan Di Tengah-Tengah Insan

Mahmudah membaca Qur’an
Di bawah kudungnya sutera hijau
membayang kehidupan remaja. Mengumandang Al Imran
cahaya atas cahaya dengan suara menghimbau

turun dan naik atas irama pendek dan panjang
kadang berhenti pada tanda waqaf sejenak
lalu mendengung sangsai pada Illahi maha Penyayang

Aku diam hening tak mampu bergerak

Tahukah engkau, anakku
Alun suara ini kata Tuhan terakhir
pada insan seluruh dunia. Turun berabad-abad lalu

Bahrum Rangkuti


Anak-Anakku

Hari menanjak siang. Malam
berangsur hilang dari permukaan bumi
Kalian tumbuh dan besar dalam
sentuhan suci dan cinta. Mawar membelai pipi

di Ciputat, Pondok Cabe dan Kebon Kacang
hingga menjadi saksi hidup cita-cita ibumu
siang malam memeras tulang

Tuhan membina kalian jadi tiang-tiang padu
rumah kita dirikan
bersama Khatulistiwa
wilayah panti, pulau dan lautan

Resapilah ayat-ayat Qur’an
dalam cita-cita dan amal berilmu
agar Jibril datang membantu

Bahrum Rangkuti

Nyanyian Jiwa

nyanyian jiwa bersayap menembus awan jingga
mega mega terberai diterjang halilintar
mata hati bagai pisau merobek sang bumi
hari ini kutelan semua masa lalu

biru biru biru biruku
hitam hitam hitam hitamku

aku sering ditikam cinta pernah dilemparkan badai
tapi aku tetap berdiri

nyanyian jiwa harus dijaga
mata hatri haruslah dirasa
nyanyian jiwa harus dijaga
mata hatri haruslah dirasa

menjeritlah menjeritlah selagi bisa
menangislah jika itu dianggap penyelesaian

biru biru biru biruku
hitam hitam hitam hitamku

aku sering ditikam cinta pernah dilemparkan badai
tapi aku tetap berdiri




Andai Saja Kau Rinjani




Gumpalan awan berduyun-duyun melaju lambat. Saling menindih, saling menyusul menuju langit barat tempat peraduan sang mentari. Angin kering tak membawa setetes air pun dari dataran Australia, bertiup kencang. Bulu-buluku terjurai terhempas angin. Angin kering, angin kemarau. Tampaknya aku perlu lebih waspada, penyakit akan datang dari segala penjuru. Terbang bebas seperti ini, bebas merdeka, tak ada yang menghalangi kemana pun arah dituju. Lama aku berada di langit cerah ini, akhirnya aku putuskan untuk turun ke bumi, menukik tajam ke tempat alam fana yang penuh dengan kepalsuan dan kebohongan (juga penuh dengan keindahan dan keramahtamahan).

Hujan rintik. Senja mulai menyapa orang-orang berduyun pulang dari tempat kerjanya. Ah, kenapa juga kemarau ini begitu sulit untuk ditebak. Mudah saja menebaknya: musim kemarau akan kering dan banyak debu dan sinar matari yang menyengat di siang. Kenyataannya hujan turun tak pernah dapat dikirakan. Bukan hujan buatan, ini hujan asli (lho!). Lihat jalanan Kawan, hendak kemana mereka, tampaknya sedang dikejar anjing liar yang lapar. Sepeda motor saling raung, beradu cepat, selap-selip diantara berjibun mobil yang tak mau kalah beradu cepat, khayalnya sedang berada di sirkuit balap. Gelisah. Dan mereka bergegas. Syukurlah kalau memang ternyata kinerja mereka sepadan dengan kecekatan mereka jalan itu. Aku sengaja berada di jalanan, merasakan bagaimana semuanya tunduk padaku. Ya, semua! Memangnya mereka bosan hidup tidak patuh padaku. Aku tinggal ganti saja warna tubuhku dan mereka akan mematuhi aturan. Enak juga. Ketika semua orang patuh pada apa yang kita perintahkan.

Huh, bosan. Sifatku yang satu ini tak pernah lepas, tak pernah bosan menggelayut di jiwa kerontang ini. Kemana lagi aku melangkah. Tak ada tujuan. Bosan. Semuanya terasa membosankan bagiku. Jika aku bisa memilih aku ingin menjadi anak kecil lagi. Dulu sekali aku tak pernah bosan menatap langit cerah di rerumputan lapangan. Berjam-jam hanya berbaring, memandang jauh. Lepas. Setiap hari. Kala itu, pikiran hanya diisi oleh keriangan bermain. Apa pun. Walau hanya rerumputan yang dijalin seakan menjadi ayam jago. Lalu rerumputan itu disimpulkan dengan lainnya, sehingga jika ditarik salah satu rerumputan akan putus. Siapa yang bertahan tidak putus maka ’ayam jago’ nya lah yang menang. Permainan itu juga bisa bertahan berjam-jam tanpa pernah merasa bosan. Hidup memang aneh, dan hidup begitu rumit. Setelah usia terus bertambah, keceriaan dan kegembiraan bermain semakin berkurang. Semuanya harus diraih dengan mengeluarkan isi dompet cukup tebal.

Ya sudah, aku putuskan untuk melihat kekasihku saja. Mungkin saja dia masih berdiam di tempatnya, yang berkerangkeng besi, pengap, mirip kandang gajah hanya saja ... berpendingin ruangan. Aku menyelinap, tanpa menimbulkan suara sedikitpun. Mencari ruangan mana yang bisa dia masuki dan ruangan tempatnya berdiam diri. Akhirnya aku temukan juga. Lihat kawan, dia masih terpekur di depan komputernya, memandang dengan tatap kosong monitor yang terus menyembulkan angka-angka dan deretan rumus. Aku coba merayap lebih ke atas agar bisa melihat lebih jelas dirinya. Lewat dua lebaran aku tak berjumpa dengannya. Sekarang wajahnya makin tirus, selubung sendu makin menggelayutinya. Masa-masa lampau senasib sepenanggungan dengannya di tempat kerja ini. ”Hei, ayo kita selesaikan tugas ini! Sudahlah batalkan saja kencanmu malam ini” terngiang kata-katanya ketika si bos menyuruh mengerjakan tugas di sore itu, dan itu adalah hari libur, dan itu adalah kesempatan terakhirku untuk meminta maaf kepada kekasihku karena berpuluh janjiku bertemu tak kesampaian, dan itu bukanlah kerja yang membuatku bahagia karena melulu urusan dunia tak ada sangkut pautnya untuk hari akhir.

Kelihatannya sekarang masih tetap. Kekasihku kawan, masih terpekur di sana bekerja keras menyelesaikan kerjaannya. Kadang telepon berdering, diangkatnya, mencak-mencak, mencarikan penyelesaian. Telepon berdering kembali, ditulisnya di kertas pesan yang disampaikan. Mengangkat telepon kembali. Kali ini dia langsung setengah berlari keluar ruangan. Selang beberapa menit, kembali lagi, dengan wajah semakin kusut. Ah, kekasihku kawan, malang benar. Aku hanya ingin menyapanya kali ini. Hanya ingin menyapa. Kami tak terpisahkan dulu kala. Dua tubuh yang menjadi satu jiwa. Tapi kali ini aku tak bisa. Aku hanya bisa terus merayap-rayap di dinding lembab berharap dia melihatku dan mengetahui bahwa diriku ada di sana.

Kenapa dia sendiri di sini, kenapa tak ada orang lain yang menemaninya.

Sesaat aku dikagetkan oleh suara keras. Peganganku di dinding hampir lepas. Ternyata suara dari speaker yang dinyalakan olehnya. Lagu cadas memenuhi ruangan. Ah. Lagu kegemarannya. ”... i always here forever, if you need me my love is never die” Manis. Alunan lagu yang menyatukan aku dengannya. Selalu kami bernyanyi bersama ketika keriangan menghampiri, atau keganasan penderitaan mendera tak kenal ampun. Kami tetap bernyanyi riang, dan memang itulah yang seharusnya kami lakukan, tidak lebih, tidak terus terjerumus dalam lingkaran masalah. Ah, manisnya, kenangan masa lalu yang sering meracuni sebagian manusia di dunia ini.

Kawan, jika kau lihat sekarang ini kau akan menangis tersedan. Melihat kekasihku yang tak dapat melepaskan kungkungan pekerjaan yang menumpuk setiap harinya. Berkeluh kesah, dan meratapi nasib buruknya ditinggalkan mati olehku. Kebahagiaan adalah pilihan. Kita dapat memilih kita bahagia atau tidak. Sayangnya, kekasihku larut dalam duka yang dalam, seakan hanya matari pagi yang dapat membahagiakannya, padahal dalam malam pun bulan dan kemintang selalu menghibur diri kita yang sangat kecil di hadapan kekuasaan-Nya. Seakan hanya aku yang layak mendampingi di pelaminannya, padahal Tuhan tidak akan menelantarkan semua makhluk-Nya, walau hanya ulat di kedalaman samudera. Dan manusia pasti memiliki takdirnya masing-masing.

Senja mulai merayap. Semakin remang tampak di jendela. Kekasihku masih terpekur, mengerjakan apa yang seharusnya dikerjakan, perintah dari bos-nya. Mendongak, menempelkan tangan ke dagu. Dia menoleh ke arahku. “hm, cicak di dinding kau pasti bahagia, tak ada beban dalam pikiranmu. Andai saja kau Rinjani aku akan senang, walau hanya dapat menatapmu”, keluhnya.

Babakan Sari, Rajab 1429

Asa yang Tersisa di Sukapura i)






TIBA-TIBA TERDENGAR SUARA PINTU diketuk. Si bungsu membukakan pintu. Tak lama berselang si bungsu datang ke ibunya. "Ma … ada tamu, Nanda enggak kenal, tapi udah tua, nenek-nenek," kata si bungsu dengan lugu. Perempuan itu melangkah ke ruang tamu. Ia melihat seorang nenek. Setelah bertatapan muka satu sama lain, si nenek langsung berlari memeluk perempuan itu, sambil menangis, meraung dengan kerasnya. "Hadiii… d!!! Hadid …!"

Bersamaan dengan si nenek memeluknya, –masih bingung perempuan itu siapa gerangan nenek tua ini– gema takbir terus berkumandang dengan syahdunya di masjid-masjid, semakin keras.

***

Musim hujan mulai mendatangi kota Bandung yang permai. Langit Isola ii) seakan diselimuti oleh bulu biri-biri yang begitu rapat menutupi permadani biru, mengandung butiran-butiran air. Saat itu bulan November, merupakan bulan yang curah hujannya tinggi. Seorang perempuan berkerudung cokelat cerah berdiri di koridor sebuah gedung laboratorium berlantai tiga. Tampaknya sedang menunggu hujan reda. Sebelumnya, ketika teman-temannya sudah pulang, ia masih asyik dengan alat titrasi asam-basa. Sehingga ia pulang terlambat, dan guyuran hujan menghentikan langkahnya untuk langsung pulang. Dari arah dalam gedung, terdengar suara berat langkah sepatu. Terlihat seorang berperawakan tinggi besar dengan langkah cepat dan lebar sedang menuju ke arahnya. Ah, rupanya Salimun, ngapain ia masih di sini sesore ini ya, batin perempuan itu.

"Eeh, Halimah, belum pulang nunggu apa nih?" tanya Salimun.

"Ini, hujan, tadinya sih mau pulang. Tapi sayang kalau baju jadi basah, terus nanti sakit lagi! Kan payah."

"Hhm, begitu ya. Mau saya antar pulang, bareng yuk. Kebetulan saya bawa payung."

"Hah … kamu bawa payung?!"

"Emangnya kenapa?"

"Ah enggak. Boleh aja, lagian saya buru-buru, masih ada pekerjaan di kost. Makasih ya."

Huh, laki-laki bawa payung, badannya aja yang gede, sterk, eeh, payungnya warna kuning lagi, cowok macam apa, batin Halimah –nama perempuan itu. Tapi walau begitu, ia merasa senang karena ia dapat segera pulang tanpa bajunya basah. Halimah adalah seorang gadis cantik, lugu, berperawakan sedang, tidak tinggi tidak pula terlalu pendek, kulitnya cokelat terbakar, matanya bulat manis, hanya saja jika sudah sakit, Halimah terlihat kurus. Sudah hampir setahun ia tinggal di Isola, kawasan di Bandung Utara, berbatasan dengan Cihideung-Lembang, meninggalkan Sukapura–tempat indah di kota udang, Caruban Larang, sekrang dikenal dengan Cirebon. Sukapura , desa tempat kelahiran Halimah, berhawa panas, kering, membawa banyak angin laut. Ia meninggalkan Sukapura untuk belajar, menggapai impian yang ia damba, di kampus abu Bumi Siliwangi.

Hari demi hari berganti, tahun pun berganti, tidak terasa sudah tiga tahun Halimah berada di Isola. Belajar di sebuah universitas ternama di Kota Kembang, membawanya ke sebuah masyarakat baru. Di sini ia lebih banyak bergaul dengan orang-orang sains, orang eksak. Pengaruh yang diterimanya tentu saja cukup besar. Komunitas masyarakatnya lebih banyak mengajarkan ia kepada ajaran-ajaran agama yang formal, sedikit kaku, cenderung berpikir secara linear-konvergen, tidak seperti masyarakat sosial yang mempunyai alternatif hidup lebih bebas dan banyak. Hal ini sedikit banyak mempengaruhi sikapnya di dalam keluarga. Hawa yang dingin dan segar, tempat perguruan tinggi itu berada, membuat Halimah kerasan tinggal di Isola dibanding Sukapura, kampung halamannya. Kebanyakan orang lebih mengenal universitas itu dengan kampus Bumi Siliwangi dibanding dengan Universitas Pendidikan.

Dunia begitu indah, sangat indah. Bagi Halimah saat-saat itu, saat-saat bersama dengan Salimun adalah saat yang penuh dengan kebahagiaan. Tak peduli dengan Sukapura yang membuat pikiran batinnya sakit. Kampus abu dengan beratus pohon-pohon besar. Ketika angin bertiup merontokan sebagian dedaunan, dan membuat bunyi gemerisik indah, serasa menyapa dan bernyanyi untuknya. Bagi Halimah, Salimun adalah pria yang diidam-idamkannya selama ini. Awal perjumpaan yang tidak mengesankan dalam dirinya, berakhir manis seiring waktu berjalan. Rasa cinta mulai bertebaran dalam hatinya, rasa kasih dan sayang bersemi pada akhirnya. Keduanya memiliki perasaan itu. Tumbuh, terus tumbuh dalam gemerlapnya kembang api yang bergelantungan pada langit malam yang kelam pada awal tahun itu.

Halimah tahu bahwa orang tuanya yang kolot dan keras. Mereka telah menjodohkan dirinya dengan seorang calon dokter, calon seorang kaya yang kuliah di Universitas Padjadjaran. Walau berstatus sebagai calon dokter, tapi orang tuanya sangat yakin bahwa kelak, si calon dokter itu akan berhasil dan kaya raya. Hadid namanya. Pada masa sekarang ini memang masih ada orang tua yang berpikiran kolot. Mereka memandang bahwa harta adalah segalanya. Mereka menginginkan anak-anaknya berhasil menjadi seorang yang terhormat, yang kaya, dan mempunyai menantu yang kaya raya pula. Padahal, di luar harta masih ada yang lebih berharga, yaitu kekayaan batin dan kebersihan hati, keimanan dan ketakwaan.

Semenjak berkenalan pertama kali di gedung laboratorium itu, ternyata hubungan Halimah dan Salimun semakin akrab. Hampir saban hari Halimah selalu didampingi oleh Salimun, kemana pun. Pernah pula satu kali, Salimun tidak hadir di samping Halimah karena pergi ke Jakarta. Hati Halimah begitu sedih menyepi, seperti tidak ada kawan lain yang mampu menghadirkan suasana cerah di hatinya. Hanya saja di keluarga Halimah terdapat setumpuk permasalahan. Hal itu lah yang membuat Halimah tidak kerasan di Sukapura. Masalah itu lebih banyak berasal dari orang tuanya yang masih berpikiran kolot. Didikan yang diterima anak-anaknya adalah orang tua segalanya. Mereka tidak dibberikan kepercayaan dalam suatu urusan. Segala penyelesaian urusan adalah dari mereka sendiri. Si anak hanya menerima dan melaksanakan apa yang menjadi keinginan mereka. Tidak ada bantahan, tidak ada toleransi. Halimah menerima didikan buruk orang tuanya. Halimah sakit batin. Dimulai dengan kegiatan kesehariannya seperti pergi ke rumah teman, ikut dalam kegiatan karang taruna, sampai kepada jodoh, pendamping ia hidup kelak.

Di suatu pagi Salimun mengantarnya ke kampung halaman. Walau sudah tahu bahwa orang tuanya memiliki sifat keras kepala, dan sudah berencana menjodohkannya dengan seorang pemuda calon dokter, Halimah tetap membawa Salimun untuk mengantarnya pulang. Salimun diperkenalkan kepada orang tuanya, dan mengatakan bahwa laki-laki berbadan tegap itu adalah calon suami yang diidamkannya. Seperti yang sudah dibayangkan. Di sana Salimun mendapat perlakuan yang sangat tidak pantas. Layaknya sebuah penyakit yang harus dijauhi dan dibersihkan, Salimun diperlakukan. Ia langsung ditengarai dengan pertanyaan-pertanyaan dan perkataan yang pedih. Mereka memandang Salimun dengan pandangan yang sinis. Tak berharta lah, wajah yang tidak tampan lah, bahkan lebih keras dengan menghubung-hubungkannya dengan keturunan. Orang tua Halimah, lebih memilih orang-orang yang mempunyai garis keturunan orang hartawan, orang yang menduduki jabatan tinggi. Keduanya lebih senang memuji dan membanggakan Hadid, si calon dokter. Setiap hari adalah Hadid dan Hadid. Ia adalah pemuda yang ideal di mata keduanya, orang kaya, calon dokter, dan tampan. Dalam pandangan keduanya Hadid jauh lebih baik dibanding seorang calon guru. Guru adalah pekerjaan yang tidak dapat menghasilkan harta yang banyak. Umpatan-umpatan keluar begitu saja dari mulut orang tua Halimah, mengalir. Salimun hanya menelannya bulat-bulat, tidak dapat berbuat apa-apa selain mendendam amarah. Serba salah ia diperlakukan seperti itu. Ingin membalasnya. Namun jika saya lakukan itu, berarti saya sama saja saya dengan mereka, tak beradab. Saya lakukan itu, berarti saya kalah. Tidak! Saya harus tetap diam, dan diam bukan berarti kalah, batinnya. Hati Halimah pedih. Sakit. Melihat kekasihnya, diperlakukan hina oleh orang tuanya. Hatinya menjerit keras, sangat keras. Air matanya tidak keluar, walau hatinya pedih.

Seketika itu juga, Salimun pulang dengan wajah lesu. Kecewa. Sakit hati. Tidak, tidak apa-apa, batin Salimun. Ini hanyalah sebuah episode kehidupan sedih yang tidak seberapa. Ya, ia berpikir, ini bukan apa-apa dibanding tantangan yang akan ia hadapi di kelak kemudian hari. Salimun pamit. Ia pulang, tidak didampingi Halimah. Halimah menangis tanpa air mata sejadi-jadinya, di rumah orang tuanya.

Hari-hari dilalui Halimah dalam keadaan batinnya yang tersiksa. Ia hanya melihat kehidupan di tengah gersangnya gurun pasir yang panas, yang dipenuhi oleh merahnya darah, dan baunya yang amis. Di sana ia dibesarkan, di tanah gersang itu. Darah yang tumpah di tanah itu adalah saudara-saudaranya saling bertengkar, soal warisan. Tidak, saya tidak boleh di sini, di tanah yang tidak mengandung kebaikan, di tanah yang dipenuhi hawa jahat dan gelap. Saya harus keluar, teriakan hatinya bicara. Hanya dengan kaka iparnya ia dapat melihat dan merasakan keanehan kehidupan saudara-saudara dan keluarganya yang serakah pada harta benda. Halimah semakin terkekang menjalani kehidupan di desanya.

Pada suatu dhuha yang berawan putih bersih, dibarengi dengan tekad yang kuat, Halimah berniat untuk pergi dari rumah orang tuanya, selamanya. Berat. Sangat berat ia memutuskan hal ini. Adiknya yang sakit adalah orang yang sangat ia sayangi. Ia menjerit pedih. Tidak, saya tidak sanggup melakukan ini, meninggalkan ibu yang telah melahirkan dan membesarkan saya. Peluhnya tidak dapat dibayar dengan apa pun, dengan gunung emas sekalipun. Meninggalkan adik-adiknya yang lucu dan masih membutuhkan bimbingannya, ia sangat sayang kepada adik-adiknya. Sekarang ia harus meninggalkan mereka, tidak akan bertemu lagi. Tidak, saya tidak sanggup. Halimah mulai diombang ambing keraguan yang hebat. Tapi, saya pun tidak mungkin hidup di tanah ini, di bumi yang telah mengekang segala jiwa raganya, di alam yang \dapat membunuh hati nuraninya. Biarlah, demi ketulusan dan keikhlasan, daripada hidup di tengah kegersangan dan kemunafikan. Akankah saya kuat, Halimah terus bertanya-tanya. Tapi, saya sudah istikharah, memohon jalan yang terbaik, dan ikhtiar yang ia lakukan adalah pilihan untuk meninggalkan Sukapura, tanah tempat ia dibesarkan. Pamitlah Halimah kepada ibu bapaknya. Tanpa diduga, ternyata kedua orang tuanya pun tak ambil pusing. "Sana, biar kamu pergi. Pergi ya pergi, tinggal ya tinggal. Kalau pergi jangan pernah kembali lagi!" bentak bapaknya dengan ketus. Ya, tidak apa, saya sudah siap dengan segala apa yang terjadi, termasuk dengan ucapan bapaknya tadi, batinnya. Ia terusir, dicampakkan. Saudara-saudara lainnya tidak ada yang ambil pusing dengan kepergiannya. Tujuannya tidak lain adalah kota tempat ia pertama kali bertemu dengan pujaan, kota kembang Bandung.

***

Kota Bandung, kota Kembang, dengan segala daya tariknya: alamnya, manusianya, bangunan, dan sejarahnya, kawah candradimuka intelektual, museum, dan tentu saja budaya dan sastra.

Terminal Leuwi Panjang, hari Rabu siang, pertama kali ia menginjakkan kakinya di Bandung. Setelah beristirahat sejenak, ia langsung menuju ke kediaman temannya, Suma’unah, di daerah Cidadap, yang berbatasan dengan Ciumbuleuit, Cidadap masih terletak di Bandung Utara, berdekatan dengan daerah Lembang pula, hanya dipisahkan oleh hamparan lembah besar. Halimah adalah seorang perempuan. Tapi bukan berarti keteguhan hati dan keberaniannya lemah. Tidak. Ia adalah seorang perempuan yang tegar dan perkasa. Hari-hari kembali dilaluinya, tanpa sadar sudah lebih dari delapan ribu empat ratus hari. Merdeka. hatinya terasa berada di hamparan rerumputan maha luas. Menghirup udara segar dalam-dalam dibiarkan mengalir apa adanya, menahannya dalam dada, dan menghembuskannya kembali, mengalir. Hal ini tidak pernah ia lakukan sebelumnya. Tapi hari ini ia begitu bebas ….
Hubungan Halimah dengan Salimun semakin akrab. Hal yang ia yakini saat itu hanyalah Salimun akan menjadi pendamping hidup selamanya. Ia sangat yakin. Suma’unah, teman sekampusnya adalah teman yang sangat mengerti akan kehidupan pribadinya. Bersama Suma’unah, sering ia menjalani bersama kesedihan dan kesenangan. Sering Halimah merenung, cemburu terhadap kehidupan Suma’unah. Ia berada di dalam keluarga yang harmonis, penuh kehangatan, keluarga Sarinah adalah keluarga yang direstui dan diridhoi kedua orang tuanya, dan kehangatan orang tuanya. Kembali Halimah menangis membayangkan hal itu. Pedih. Tidak, maaf saya sudah memutuskan untuk hal ini, tidak akan ada yang merubahnya. Air mata ini hanya akan menambah berat beban hati. Biarlah saya simpan air mata ini untuk di kemudian hari. Air mata ini hanya untuk kebahagiaan dan keterharuan. Ya, air mata ini hanya untuk air mata kebahagiaan.

Singkat cerita, Halimah dan Salimun menikah. Ia kembali menetes air mata, bahagia. Ia diterima di keluarga Salimun dengan baik. Ia pikir, ia harus lebih bersyukur akan ke-Maha Pemurah-an dari Sang Khâliq. Hakikatnya adalah saya harus tetap bersyukur apa pun cobaan berat yang akan dihadapi.

***

Rumah yang terletak di daerah Baru Ajak, Lembang itu tampak asri. Dari depan tampak dengan gaya desa, tembok-temboknya hanya terdiri atas batu-bata merah tanpa disemen dan dicat. Dinding luar diatur sedemikian rupa sehingga tampak sangat anggun dipadukan dengan berbagai pohon –cemara, mahoni, cemara, bunga kertas–yang ditanam di halaman depan, sebelum teras rumah. Gayanya sendiri mengambil gaya Sunda berupa rumah badak heuayiii), dimana atap bagian depan lebih tinggi dibanding atap bagian belakang, dan memanjang ke samping. Simba yang bekerja di bagian keamanan jaringan perusahaan telepon seluler di Bandung, tampak duduk-duduk di halaman belakang, ,bersama istrinya Halimah. Kehidupan mapan yang dialami mereka berdua saat ini jauh dari masa silam yang gelap. Halimah tampak berseri-sehat menyandarkan kepalanya ke badan Simba. Mereka berdua teringat masa lalu, dimana kota Serang adalah tanah gersangnya.

“A … saya teringat sama ibu. Biasanya malam takbiran seperti ini ibu selalu membuat ketupat dan bolu ketan hitam kesukaran adik-adik saya.”

“Yah … Aa mengerti, neng. Ibumu adalah tetap ibumu. Saya juga tidak akan pernah melupakan kedua orang tuamu, walau kamu tahu sendiri bagaimana perlakuan mereka pada Aa.”

“Dimana ya sekarang ibu? Apa masih tinggal di Sukapura?”

“Entahlah, kebingunganmu adalah kebingunganku pula. Kita hanya dapat berdo'a kepada Yang Maha Kuasa, apapun yang terjadi mudah-mudahan orang tuamu diberikan keselamatan yang tak terhingga. Kamu tahu, ini adalah rahasia Tuhan. Seandainya ibumu tidak bersikap seperti itu pada kita, mungkin kita tidak akan hidup semakmur ini, diberikan ketenangan, harta yang cukup.”

“Ya, saya tahu itu. Aa sudah sering menceritakannya padaku. Tapi sekarang ini Halimah rindu ibu.”
Senyap. Mereka berdua terdiam. Masing-masing dengan pikirannya menerawang ke angkasa luas tak terbatas. Air mata hangat mengalir di pipi Halimah. Entah sedih atau bahagia. Ia tidak tahu. Ia sekarang merasakan kenikmatan dan ketenangan hidup di sisi Simba, suaminya. Di lain pihak ia, sudah hampir sepuluh tahun lebaran terlewati tidak bersama ibunya, tidak tahu sama sekali dimana sebenarnya ibunya sekarang. Pernah ia mencoba untuk menghubungi keluarganya. Tapi yang menerima adalah orang lain. Rumah itu sudah dijual. Si pemilik baru pun tidak tahu kemana mereka pindah. Tetangga dekat dan saudara-saudaranya dihubungi. Hasilnya, nihil. Tidak ada yang tahu sama sekali. Watak mereka tidak berubah. Tetap seperti yang dulu, tidak peduli terhadap kerabat saudara sendiri. Senyap kembali. Hanya terdengar suara anak-anak yang tampaknya sedang bersenda gurau. Gaduh di ruangan depan sana.

Dua anak kecil berlari-lari berkejaran di ruang tengah. Sudah tiga puluh hari, bulan Ramadan terlewati. Sebentar lagi memasuki bulan Syawal, dan seluruh umat Islam di dunia, akan menyambut hari Raya Idul Fitri, hari agung yang sangat diagungkan seluruh penghuni alam raya, jagad yang tidak terbatas ini.

Dua orang anak itu adalah putranya yang sangat dicintai. mereka tampak sehat. Anak-anak yang tidak mengenal kakek nenek mereka dari pihak dirinya. Mereka belum menyadari. Mungkin jika sudah dewasa, mereka akan mempertanyakannya. Buana dan Bayu ia namakan kedua putranya. Halimah mengharapkan agar putranya diberikan kasih sayang dari Tuhan tidak terbatas.

Gema takbir berjatuhan. Malam tanggal 1 Syawal tiba. Seluruh alam raya menggemakan keagungan Allâh Yang Maha Pencipta. Air mata kepasrahan terhadap keagungan Tuhannya mengalir deras di pipinya. Ia merasa kecil, tidak memiliki kekuatan sekecil zarrah pun.

ketika angin dihentikan
ketika itu pula awan disibakkan
aku melihat langit, di malam yang agung itu
ketika bintang diterangbenderangkan
tatkala rahmat-nya dicurahkan
selebat-lebatnya
di malam yang agung itu
aku melihat langit
gema suara manusia mengagungkan-Mu
bintang kemintang dan candra-Mu
matahari dan langit-Mu
malaikat, tumbuhan, hewan
semua makhluk-Mu di jagad raya ini
mengagungkan-Mu dengan seagung -agungnya
mensyukuri dengan puji-pujian
menyembah dengan tauhidnya
tatkala itu aku bersujud
bersujud di malam yang agung
bersimpuh mengharap ridho-Mu
memohon kepada yang maha memberi
agarku dapat berjumpa lagi
tak kuasa aku melewatkan
hari yang agung itu
di malam yang agung itu
malam kemenangan itu
aku berdo'a ...
semoga yang Maha Meridhoi
meridhaiku selamanya
Allâh Maha Agung
tiada Tuhan, selain Yang Maha Agung
hanya Allâh, Yang Maha Agung
segala puja-puji hanya bagi-Nya.

Di tengah sambungannya yang mengekang tinggi, kembali ke masa silam penuh deretan. Teringat pada adiknya, ibunya, ayahnya, dan sungainya di Cikandé. Ya, kenangan itu terasa indah, walau saat ia dewasa, kenangan itu berubah menjadi pahit dan getir. Terasa sesuatu yang hangat membasuh kedua pipi. Air matanya mengalir deras membasahi mukena yang masih dikenakan selepas sembahyang Maghrib.

Terdengar pintu depan diketuk. "Bayu, coba tolong bukakan pintunya, sayang!"

"Iya, Ma!"

Selang beberapa waktu, Bayu, anak bungsunya kembali, "Ma, ada tamu, nenek-nenek, tapi Bayu enggak tahu siapa." Katanya polos.

Dengan langkah setengah malas Halimah pergi menuju ruang tamu. Di sana ia melihat seorang nenek dengan surat kabar lusuh di tangan kanannya. "Halimah ...!" si nenek bicara setengah bertanya dan berteriak.

Degup jantungnya bertambah keras. Halimah tersentak melihat apa yang dihadapannya. Benarkah ia, ia Ibunya, batinnya ragu-ragu.

"Halimah ...!!!"

Si nenek setengah berlari menubruk Halimah, dan memeluknya erat. Halimah tidak berbuat apa-apa saking kagetnya. Ia menangis di tengah kebingungannya –apakah si nenek ibunya atau bukan– dan tangisan deras si nenek. Si nenek terus menangis, menyerahkan surat kabar kepada Halimah. Terlihat di sampul depan Radar Cirebon: Dokter Hadid, Menjadi Terdakwa Dalam Proyek Renovasi Rumah Sakit Pertamina.

Ya., Allâh, ya Rabbi, apakah artinya ini? cobaan apalagi yang akan saya hadapi? Ataukah ini rahmat, jalan yang Engkau berikan kepada kami menuju jalan yang lurus? Ampuni ya Allâh segala dosa saya, apa pun yang telah ibu lakukan terhadap saya!

"Ibu ...!!! Maafkan Halimah ibu ...!" Halimah bersimpuh di kaki perempuan tua itu. Air mata kembali membasahi kedua pipinya. Air mata keharuan. Pikirannya tidak karuan, kembali ke masa lalu. Terasa beban berat yang menghinggapinya, serasa gunung-gunung dosa menghimpit dirinya sampai tidak berdaya. Ia pusing, pandangan matanya kabur, abu-abu, semakin gelap, gelap , hitam. Halimah tak sadarkan diri. ***

Bumi Siliwangi, 5 Rajab 142

i) Sukapura : salah satu nama desa di Cirebon
ii) Isola : tempat di daerah Bandung Utara, terkenal dengan kampusnya Bumi Siliwangi, IKIP Bandung, sekarang Universitas Pendidikan Indonesia
iii) Badak Heuay : rumah adat suku Sunda"